کنتاکتور از نظر عملکردی برای جداسازی و قطع یا کشیدن مدار الکتریکی استفاده می شود. در اصل، کنتاکتورهای AC و DC از نظر کنتاکت ها یکسان هستند، اما طراحی سیم پیچ و ولتاژ مورد استفاده آنها متفاوت است. در این نوشته آموزشگاه فن و کار ویژگی کنتاکتورهای ac و dc و نیز تفاوت های کلیدی بر اساس مشخصات مختلف بین کنتاکتور های DC و AC آورده شده است.
کنتاکتور از نظر عملکردی برای جداسازی و قطع یا کشیدن مدار الکتریکی استفاده می شود. در اصل، کنتاکتورهای AC و DC از نظر کنتاکت ها یکسان هستند، اما طراحی سیم پیچ و ولتاژ مورد استفاده آنها متفاوت است. در این نوشته آموزشگاه فن و کار ویژگی کنتاکتورهای ac و dc و نیز تفاوت های کلیدی بر اساس مشخصات مختلف بین کنتاکتور های DC و AC آورده شده است.
فهرست مطالب :
آموزشگاه فن و کار دوره کامل و جامع آموزش برق صنعتی را بصورت عملی و تحت نظارت سازمان فنی حرفه ای در کارگاههای مجهز برگزار می کند. این دوره شامل آموزش تابلو برق صنعتی و نیز دوره آموزش plc می باشد و در 145 ساعت ارائه می شود. در پایان دوره به کارآموزان مدرک بین المللی اعطا می شود. برای مشاهده سزفصل ها و اطلاعات کامل دوره تابلو برق صنعتی روی تصویر زیر کلیک نمایید:
وقتی سیم پیچ کنتاکتور قطع می شود، کنتاکتور DC از یک دیود با جریان آزاد استفاده می کند تا نیروی الکترو مغناطیسی انباشته شده در اندوکتانس را آزاد کند. ساختار دیود با جریان آزاد توسط کنتاکتور AC استفاده نمی شود. در عوض، از سیم پیچ های دیگری برای حفظ نیرو در تجهیزات به طور موثر و هسته های آهنی چند لایه برای جلوگیری از اتلاف حرارت استفاده می کند.
کنتاکتور AC بر اساس اصول جریان متناوب کار می کند و دارای یک هسته آهنی است که باعث از بین رفتن جریان گردابی و هیسترزیس می شود. برای جلوگیری از این امر، هسته آهنی با صفحات فولادی سیلیکونی استفاده شده اند. کنتاکتور های DC برای جبران تلفات به چنین لایه نیاز ندارند. در نتیجه، کنتاکتور های DC می توانند به طور کامل از فولاد چدنی یا آهن ساخته شوند.
برای جلوگیری از گرمای بیش از حد، کنتاکتور های AC دارای روکش فولادی سیلیکونی هستند. کنتاکتور DC جریان مستقیم گرما تولید نمی کند، بنابراین هسته آهنی در کنتاکتور های DC نیازی به این لایه بندی ندارد.
وقتی جریان منبع تغذیه صفر باشد، جریان القایی حلقه اتصال کوتاه نمی تواند صفر باشد. جریان مغناطیسی آن جفت آرمیچر را جذب می کند و بر تمایل آزاد شدن آرمیچر غلبه می کند و تضمین می کند که آرمیچر همیشه در هنگام باز شدن به حرکت در می آید. از آنجایی که حلقه اتصال کوتاه به میزان زیادی صدا و ارتعاش را کاهش می دهد، به حلقه جذب کننده ارتعاش نیز معروف است. از آنجایی که هسته آهنی در سیم پیچ کنتاکتور DC جریان گردابی تولید نمی کند و مشکل گرمایشی ندارد، هسته آهنی می تواند کاملاً فولادی یا چدنی باشد که معمولاً U شکل است.
حداکثر فرکانس کاری کنتاکتور AC تقریباً 600 بار در ساعت است و جریان راه اندازی بسیار زیاد است. کنتاکتور DC می تواند با حداکثر فرکانس 1200 بار در ساعت کار کند.
سیم پیچ کنتاکتور AC دارای چرخش کم و مقاومت کم است، اما گرما را نیز تولید می کند، بنابراین معمولاً به شکل استوانه ای ضخیم تر و کوتاه تر ساخته می شود. برای جلوگیری از سوختن سیم پیچ، شکافی وجود دارد که اجازه می دهد گرما خارج شود. از آنجایی که سیم پیچ مدار DC فاقد اندوکتانس است، تعداد چرخش ها و همچنین مقاومت و تلفات مس زیاد است. برای حفظ اتلاف گرما، سیم پیچ را معمولاً به شکل استوانه ای نازک در می آورند.
هر دو کنتاکتور AC و DC را می توان بر اساس تعداد سیم پیچ ها تشخیص داد. کنتاکتور DC دارای سیم پیچ های بیشتری نسبت به کنتاکتور AC است. اگر جریان حلقه اولیه خیلی زیاد باشد (یعنی بیشتر از 250 آمپر) باید از سیم پیچ های دو فاز به صورت سری توسط کنتاکتور استفاده شود. علیرغم راکتانس عظیم سیم پیچ رله DC، مصرف برق آن کم یا حتی ناچیز است.
کنتاکتور های AC دارای قطع کننده های شبکه ای هستند. در حالی که کنتاکتور های DC از قطع کننده های مغناطیسی در داخل خود بهره می برند.
در مواقع اضطراری می توان از کنتاکتور های AC به جای کنتاکتور های AC استفاده کرد. اما مدت زمان عمل به دو ساعت محدود می شود. زیرا عملکرد اتلاف حرارت سیم پیچ AC بد تر از سیم پیچ DC است که به ساختار سیم پیچ AC بستگی دارد. در صورت نیاز به استفاده طولانی مدت، بهتر است مقاومت را به صورت سری به سیم پیچ AC متصل کنید. از طرف دیگر کنتاکتور AC نمی تواند جای کنتاکتور DC را بگیرد.
هسته آهنی کنتاکتور AC چیزی است که باعث از دست رفتن هیسترزیس و از دست دادن جریان می شود. برای کاهش تلفات جریان و هیسترزیس و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد هسته آهنی، هسته آهنی با ورق فولادی سیلیکونی ترکیب شده و میدان مغناطیسی آن اصلاح می شود. در نتیجه، هسته آهنی کنتاکتور AC از نوع e-type است. زمانی که جریان متناوب از سیم پیچ الکترو مغناطیسی عبور می کند، یک نیروی محرکه جریان متناوب روی آرمیچر ایجاد می شود. وقتی جریان متناوب صفر باشد، هر دو جریان مغناطیسی در سیم پیچ و نیروی محرکه روی آرمیچر صفر هستند.
برای جمع بندی موارد فوق، کنتاکتور AC و کنتاکتور DC نمی توانند به جای یکدیگر استفاده شوند.
مطالب بیشتر: