صفر تا صد قطعات بکار رفته در موبایل
تنوعِ قطعات به کار رفته در موبایل، گویای طیفِ گستردهِ وظایف و مسئولیت هایی است که این دستگاه ها بر عهده دارند. از پردازنده های قدرتمند که وظایف مربوط به فرآیندهای محاسباتی را انجام می دهند تا نمایشگرهای لمسی با وضوح و کیفیت بالا که تصاویر را به نمایش می گذارند، هر قطعه نقشی مهم و کلیدی در فعالیت ها و عملیات های کلی گوشی ایفا می کند؛ به گونه ای که کارکردِ کامل تلفن همراه، بدون هر یک از این قطعات با مشکل مواجه می شود.
شناخت این قطعات و درک نحوه عملکرد آن ها، نه تنها برای متخصصان و تعمیرکاران موبایل ضروری است، بلکه برای هر کسی که به دنبال یادگیری این مهارت و ورود به حوزه شغلیِ تعمیر تلفن همراه می باشد نیز حائز اهمیت است. با تسلط بر دانش مربوط به قطعات موبایل، افراد می توانند به عیب یابی و تعمیر مشکلات رایج گوشی، ارتقای عملکرد دستگاه و حتی طراحی و ساخت گوشی های هوشمند (با گذراندن دوره های تخصصی این حوزه) بپردازند.
در این مقاله؛ به طور کامل و دقیق قطعات موبایل را با هم بررسی خواهیم کرد؛ از اجزای اصلی مانند پردازنده، حافظه و باتری گرفته تا قطعات ظریف تر مانند سنسورها، آنتن ها و میکروفون ها؛ هر قطعه را به طور عمیق تشریح خواهیم کرد و به توضیحِ عملکرد و نقش آن در گوشی موبایل خواهیم پرداخت.
برای شناختِ کاملِ قطعات داخلی و خارجی به کار رفته در گوشی های هوشمند، از جمله تلفن های همراه ساخته شده توسطِ برندهای مطرح جهان (مانند اپل، سامسونگ، شیائومی، هواوی، ال جی و سایر برندها) در کنارِ تکنیک های به روزِ تعمیر و تعویض این قطعه ها می توانید در دوره های تخصصی آموزشگاه فن و کار در حوزه آموزش تعمیرات موبایل شرکت نمایید. برای مشاهده سرفصل ها کامل این دوره روی تصویر زیر کلیک نمایید:
روش رایج قطعات گوشی موبایل
قطعات تشکیل دهنده گوشی های موبایل را می توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی کرد. در جدول زیر به چند روشِ رایجِ دسته بندیِ این اجزا اشاره می کنیم.
معیار دسته بندی | توضیحات بیشتر + مثال هایی از قطعات موبایل در هر دسته بندی |
عملکرد و کاربرد اجزا |
اجزای مربوط به فعالیت های فیزیکی:
|
قطعه های مخصوص به عملیات های غیر فیزیکی: پردازش (پردازنده مرکزی و گرافیکی، حافظه داخلی و جانبی و …)، حسگر ها و … | |
درجه اهمیت قطعات | قطعات اصلی: مانند برد، پردازنده، حافظه، باتری و نمایشگر. این قطعات وظایف مهم و کلیدیِ مربوط به گوشی موبایل مانند پردازش اطلاعات، ذخیره سازی داده ها، تامین انرژی و نمایش محتوا را بر عهده دارند. |
قطعات جانبی: مثل دوربین، بلندگو، میکروفون، پورت ها، دکمه ها و سنسورها. این دسته از اجزای موبایل امکان استفاده از قابلیت های جانبی گوشی مانند عکاسی و فیلم برداری، برقراری تماس، اتصال به شبکه و دریافت اطلاعات محیطی را فراهم می کنند. | |
موقعیت قطعه در گوشی موبایل | اجزای داخلی: شامل تمام قطعاتی که در داخل قاب (فریم) گوشی قرار دارند، مانند برد اصلی، باتری، حافظه، پردازنده و سنسورها. |
اجزای خارجی: نظیر قطعاتی که در خارج از قاب گوشی قرار گرفته اند، مانند نمایشگر، دوربین، بلندگو، میکروفون، پورت ها و دکمه ها. | |
نوع سیگنال | آنالوگ: اجزایی که با استفاده از سیگنال های آنالوگ کار می کنند، مانند میکروفون، بلندگو و آنتن. |
دیجیتال: قطعاتی که با بهره گیری از سیگنال های دیجیتال فعالیت می کنند، نظیر پردازنده، حافظه و نمایشگر. | |
فرکانس کاری | فرکانس پایین: شامل قطعاتی که با فرکانس های پایین کار می کنند، مثل باتری و موتور ویبره. |
فرکانس بالا: قطعاتی که با استفاده از فرکانس های بالا به انجام وظایف خود می پردازند، از جمله پردازنده، حافظه و آنتن. | |
نوع قطعه از نظر ماهیت |
مکانیکی: شامل دکمه ها، پورت ها و سوئیچ ها. |
الکتریکی و الکترونیکی: از جمله چیپ ها، آی سی ها و مدارها. | |
اپتیکی: مثل دوربین ها و سنسورها. | |
آکوستیک: مانند بلندگوها و میکروفون ها. | |
فناوری ساخت | نیمه رسانا: شامل قطعاتی که از مواد نیمه رسانا ساخته شده اند، مانند پردازنده، حافظه و سنسورها. |
غیر نیمه رسانا: اجزایی که در فرآیند ساخت آن ها از مواد غیر نیمه رسانا استفاده شده است، مثل باتری، بلندگو و میکروفون. |
تذکر: آن چه در جدول بالا آورده شد؛ فقط چند نمونه از روش های مختلف دسته بندی قطعات گوشی موبایل بودند و با توجه به معیارهای دلخواه خود، می توانید دسته بندی های دیگری نیز برای این اجزای ریز و درشت انجام دهید. از طرفی؛ بدیهی است که برخی از اجزای موبایل در بیش از یک دسته بندی قرار می گیرند. در ادامه؛ قطعات تلفن همراه را با در نظر گرفتنِ عملکرد و کاربرد آن ها به طور دقیق تر بررسی خواهیم کرد؛ پس با ما همراه باشید.
معرفی کامل اجزای بکاررفته در موبایل
نوع دسته بندی | اجزای بکار رفته در موبایل |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-
قطعات پردازش و حافظه در گوشی موبایل
گوشی های موبایل امروزی، عملکردی فراتر از ابزارهای ارتباطی ساده داشته و تبدیل به نوعی دستیارِ همیشگی و همه کاره برای کاربرانِ خود شده اند. اجرای برنامه های سنگین، بازی های پیچیده، تماشای ویدیوهای با کیفیت و برقراری تماس های تصویری، همگی به لطف قطعاتِ قدرتمندِ مخصوصِ پردازش و حافظه در این دستگاه های کوچک امکان پذیر شده اند. در ادامه، به بررسی این قطعات حیاتی و نقش آن ها در عملکردِ صحیح و بدون نقصِ گوشی های موبایل می پردازیم.
پردازنده مرکزی یا CPU
پردازنده مرکزی که با نام اختصاری CPU شناخته می شود، حکم مغز متفکر گوشی را دارد. این قطعه مسئولیت پردازش و اجرای دستورات نرم افزاری را بر عهده داشته و اصلی ترین عضو یا قطعه در همه عملیات های گوشی به شمار می رود. سرعت و قدرت CPU به طور مستقیم بر عملکرد کلی گوشی؛ از جمله سرعت اجرای برنامه ها، مولتی تسکینگ (انجام همزمان چند عملیات) و انجام بازی های سنگین تاثیر می گذارد. پردازنده های گوشی های موبایل از معماری های مختلفی مانند ARM و Qualcomm Snapdragon بهره می برند و معمولا دارای چند هسته (Core) با فرکانس کاری بالا هستند. تعداد هسته ها و فرکانس کاری، از جمله فاکتورهای مهم در تعیین قدرت پردازنده محسوب می شوند.
واحد پردازش گرافیکی یا GPU
تجربه گرافیکی روان و با کیفیت در گوشی های هوشمند، وابسته به واحد پردازش گرافیکی یا GPU است. وظیفه این واحد، پردازش و رندر تصاویر و محتواهای گرافیکی می باشد و به همین دلیل؛ نقشی کلیدی در اجرای بازی ها، تماشای ویدیو و ویرایش عکس و فیلم ایفا می کند. متخصصان حوزه موبایل و تکنولوژی عقیده دارند؛ قدرت GPU ، مواردی نظیرِ کیفیت تصاویر، نرخ فریم (Frame Rate) و جزئیات گرافیکی در بازی ها و محتواهای بصری را به طور مستقیم تحت تاثیر خود قرار می دهد. پردازنده های گرافیکی گوشی های موبایل توسط کمپانی ها و برندهای مختلفی مانند Mali، Adreno و PowerVR و … عرضه می شوند و هر کدام از آن ها با توجه به مدل گوشی و نیازهای کاربران، دارای سطوحِ مختلفِ قدرت و کارایی هستند.
حافظه جانبی یا RAM
حکم حافظه کوتاه مدت گوشی را دارد و نگهداری اطلاعات و دستورات مربوط به برنامه های در حال اجرا؛ از جمله مهم ترین وظایف آن به شمار می آیند. از نظر علمی می توانیم بگوییم؛ هر چه ظرفیت RAM بیشتر باشد، گوشی موبایل قادر است به طور همزمان برنامه های بیشتری را اجرا کند و بدون افت سرعت و کندی بین آن ها جابجا شود. حافظه های جانبی گوشی های موبایل معمولا از نوع DDR هستند و در ظرفیت های مختلفی از 2 تا 12 گیگابایت یا بیشتر به بازار عرضه می شوند. بدون شک؛ انتخاب ظرفیت مناسب RAM به نوع استفاده شما از گوشی و نیازهای تان بستگی دارد.
حافظه داخلی یا ROM
حافظه داخلی یا ROM، حافظه بلند مدت گوشی است و وظیفهِ ذخیره سازیِ دائمیِ اطلاعات، برنامه ها، سیستم عامل و فایل های شخصی شما را به انجام می رساند. حافظه های داخلی گوشی های موبایل غالبا از نوع flash هستند و در ظرفیت های مختلفی از 16 تا 512 گیگابایت یا بیشتر ارائه می شوند. انتخاب ظرفیت مناسب و ایده آل برای حافظه داخلی به حجم اطلاعات و برنامه هایی که قصد دارید در گوشی خود ذخیره کنید و چگونگیِ استفاده تان از این دستگاه، وابسته است.
کارت حافظه یا Micro SD
در صورتی که نیاز به حافظه و فضای ذخیره سازی اطلاعات بیشتر از ظرفیتِ حافظهِ داخلیِ گوشی باشد، می توان از کارت حافظه یا Micro SD استفاده نمود. کارت های حافظه در ظرفیت های گوناگون از 16 گیگابایت تا 1 ترابایت یا بیشتر عرضه می شوند و به شما امکان می دهند تا فضای ذخیره سازی گوشی خود را به طور قابل توجهی افزایش دهید. استفاده از کارت حافظه برای ذخیره سازی عکس ها، ویدیوها، موسیقی و سایر فایل های حجیم، راهکاری مقرون به صرفه برای مدیریت فضای ذخیره سازیِ دیتا (داده) در گوشی های موبایل به شمار می رود.
-
قطعات نمایش و تعامل در گوشی موبایل
نمایشگر و ابزارهای تعامل در گوشی های موبایل، مجموعه ای از اجزای مختلف هستند که با فعالیت کردن به صورت هماهنگ با یکدیگر، به کاربر امکان می دهند تا با گوشی خود تعامل برقرار نموده و از امکانات متنوعِ آن بهره مند شود. شکی نیست که درکِ صحیحِ نحوهِ عملکردِ این اجزا، می تواند به استفاده بهتر و بهینه تر از گوشی های موبایل منجر شود و علاوه بر آن، تعمیرکاران و متخصصان تلفن همراه را در عیب یابی و تعمیرِ حرفه ای ترِ قطعات مربوط به این حوزه یاری دهد. برخی از مهم ترین اجزایِ نمایش و تعامل محور در تلفن همراه به قرار زیر هستند.
صفحه نمایش
نمایشگر، به عنوان اصلی ترین عنصرِ مخصوصِ رابط کاربری، تصویری زنده از اطلاعات و محتواهای دیجیتال را به کاربر ارائه می دهد. این جزء کلیدی، در اندازه ها، وضوح ها و فناوری های مختلفی عرضه می شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. توضیح در مورد انواع نمایشگرهای تلفن همراه در این مقاله نمی گنجد اما به طور خلاصه می توانیم بگوییم:
- اندازه و سایز صفحه نمایش: اندازه نمایشگرِ تلفن همراه بر حسب قطر آن به اینچ سنجیده می شود و سایزهای رایجِ مخصوصِ نمایشگرهای موبایل بین 4 تا 7 اینچ هستند.
- وضوح و شفافیت: وضوح نمایشگر به تعداد پیکسل های آن در واحد طول (معمولا اینچ) اشاره دارد و بدون شک؛ برخورداری از وضوح بالاتر در گوشی های موبایل باعث می شود تصویری شفاف تر و دقیق تر (با جزئیات بیشتر) در اختیار کاربران قرار گیرد.
- فناوری تولید صفحه نمایش: فناوری های مختلفی برای ساخت نمایشگرها به کار می روند، از جمله LCD، LED، OLED و AMOLED که هر کدام از این فناوری ها، نقاط قوت و ضعف مخصوص خود را داشته و از نظر کیفیت تصویر، مصرف انرژی و قیمت با یکدیگر متفاوت هستند.
انواع صفحه نمایش LCD
به معنای صفحه نمایش کریستال مایع است . کریستاهای مایع نسبت به جریان الکتریکی حساسند و مولکولهای آن با ولتاژ اعمال شده تغییر زاویه میدهند. از این خاصیت برای نمایش تصویر در این صفحه نمایش ۲۰ استفاده میشود بطوریکه برای نمایش تصویر با اعمال مقادیر مختلف ولتاژ به کریستال مایع و فیلترهای نور، رنگهای مختلف ایجاد میشود.
- صفحه نمایش TFT: در این صفحه نمایش یک مدار کوچک ترانزیستوری در کنار هر پیکسل وجود دارد و به پیکسل این امکان را میدهد تا بصورت منحصر به فرد روشن یا خاموش گرددو درنتیجه تصویر با وضوح بهتری قابل مشاهده خواهد بود.
- صفحه نمایش IPS: کیفیتای نصفحه نمایش از صفحه نمایش های TFT بالاتر است بطوریکه در زیر نور مستقیم آفتاب نیز قابل استفاده است وزاویه دید گسترده ای را پشتیبانی میکند.
انواع صفحه نمایش LED
در تکنولوژی ساخت این صفحه نمایشها بجای استفاده از کریستال مایع از نوع خاصی از لامپ های کوچکی به نام LED استفاده شده که نور تک رنگ تولید میکنند و خروجی رنگ نور در آنها بستگی به موادی که در ساخت دیود آن استفاده شده دارد. فلزاتی که در ساخت دیودها استفاده میشوند توانایی ایجاد نورهای قرمز و سبز و آبی را دارند.
- صفحه نمایش OLED: تصاویری با کنتراست بالا و رنگ های زنده ارائه می کنند و در عینِ حال، مصرف انرژی آن ها نیز کمتر است، اما معمولا گران تر و شکننده تر هستند. این نمایشگرها بر پایه کربن ساخته شده اند. هر پیکسل به تنهایی نور مورد نیاز خور را تامین میکند و تصاویر ایجاد شده در ان صفحه نمایش ها از صفحه نمایشهای LCD بسیار بهتر است . این نمایشگرها رنگ مشکی را نمایش میدهند و انرژی کمی نیز مصرف میکنند.
- صفحه نمایش AMOLED: نوعی از نمایشگرهای OLED هستند که از مواد ارگانیک و درجه یک در فرآیند ساختِ آن ها استفاده می شود. این نوع صفحه نمایش ها بهترین کیفیت تصویر را ارائه می کنند، اما گران ترین نوعِ نمایشگرها نیز به شمار می آیند. این نوع صفحه نمایش از آدرس دهی پیکسلهای صفحه نمایش بصورت ماتریس های فعال استفاده میکند.ماترسی فعال از یک ترانزیستور نازك و خازن برای هر LED استفاده میکند بطوریکه هرگاه ردیف و ستونی فعال شوند خازن مربوط به پیکسل مورد نظر شارژ را بین هر سیکل حفظ کرده و در نتیجه باعث ایجاد عملکرد سریعتر و کنترل دقیقتر میگردد که این مسئله موجب کاهش انرژی نیز ۲۱ میگردد.رنگ مشکی در این نمایشگرها با کنتراست بالا تولید میگردد اما مشکل این صفحه نمایش وضوح تصویر است که در زیر نورخورشید به دلیل بازتاب زیادی که از خود نشان میدهند پائین می آید.
- صفحه نمایش AMOLED SUPER: در این صفحه نمایشها لایه هایی که نور خورشید را انعکاس میدهند حذف شده و لایه لمسی خازنی،لایه نور و تصویر در هم ادغام شده اند که موجب نازکتر شدن صفحه نمایش و حل مشکل بازتاب نور خورشید گردیده است.
صفحه لمسی (تاچ)
این صفحه، با قابلیت تاچ یا لمس خود به کاربران امکان می دهد تا با نمایشگر به طور مستقیم تعامل برقرار کنند. این فناوری، حس لامسه را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند که توسط گوشی قابل تفسیر و پردازش است.
انواع صفحه لمسی
صفحات لمسی یک نمایشگر موبایل شامل سه لایه شیشه محافظ (Glass) صفحه لمسی (Touch) و صفحه نمایش است. سه نوعِ صفحه لمسی در گوشی های موبایل وجود دارد که عبارت اند از صفحه های مقاومتی ، خازنی و مجتمع.
- صفحه لمسی های مقاومتی در برابر فشار و ضربه مقاوم تر هستند، اما دقتِ عملکردِ کمتری دارند در این نوع صفحات دو لایه نازك با فاصله بسیار کم روی یکدیگر قرار دارند که با هم در تماس نیستند و زمانیکه صفحه توسط قلم یا ناخن لمس میشود بایکدیگر تماس پیدا میکنند. در این حالت صفحه بعنوان یک مقاومت عمل میکند وجریان الکتریکی صفحه تغییر میکند که توسط یک کنترل کننده پردازش میشود.
- صفحه لمسی های خازنی از دقت بالاتری برخوردارند، اما به ضربه و فشار حساس تر هستند. این صفحه شبکه نازك و شفاف از الکترودهاست که بصورت رشته هایی در ردیف های افقی و عمودی قرار گرفته اند ودر هر نقطه ای که هم پوشانی صورت بگیرد یک خازن تشکیل میشود. از آنجا که بدن انسان رسانای الکتریسیته است هنگامیکه انگشتان با صفحه تماس پیدا میکنند تغییر ولتاژ قابل اندازه گیری است و حسگر مربوط به سنجش لمس میتواند نسبت به تغییر میدان الکترواستاتیکی واکنش نشان دهد. در این صفحه نمایش نیازی به وارد کردن نیرو برای رساندن دو لایه به یکدیگر نیست و تنها با لمس دستور مورد نظر به سیستم انتقال می یابد.
- صفحه لمسی مجتمع : در این نمایشگرها لایه خازنی در قسمت صفحه نمایش جایگذاری شده بنابراین قسمت لمسی از نمایشگر جدا نیست و قابلیت جداسازی ندارد. این دولایه با چسب مخصوص OCA به شیشه محافظ چسبانده میشوند ودر صورت بروز اشکال در هریک از قسمتها باید کل صفحه تعویض گردد.
نحوه عملکرد: صفحه لمسی های مقاومتی از دو لایه نازک رسانا تشکیل شده اند که در هنگام تماس با یکدیگر، سیگنال الکتریکی تولید می کنند. در مقابل؛ صفحه لمسی های خازنی را شبکه ای از الکترودها تشکیل می دهند که تغییرات میدان الکتریکی را در محل لمس صفحه تشخیص می دهند.
دکمه ها
دکمه ها ابزارهایی سنتی برای تعامل با گوشی های موبایل هستند که از قدیم الایام در این دستگاه های الکتریکی به کار گرفته می شدند. تعداد دکمه ها در گوشی های مختلف؛ متفاوت است، اما معمولا شامل دکمه های روشن / خاموش، افزایش و کاهش صدا و دکمه هوم می شود. دکمه ها می توانند فیزیکی یا لمسی باشند؛ دکمه های فیزیکی از جنس پلاستیک یا فلز هستند و با فشار دادن آن ها، عملکرد خاصی اجرا می شود؛ اما دکمه های لمسی بخشی از صفحه نمایشِ تلفن همراه بوده و با ضربه زدن روی آن ها، عملیات ویژه ای رخ می دهد.
پورت ها
پورت ها به گوشی های موبایل اجازه می دهند تا با دستگاه های دیگر ارتباطِ استاندارد و موثری برقرار کنند. انواع مختلفی از پورت ها در گوشی های موبایل وجود دارد، از جمله پورت USB، جک هدفون، پورت سیم کارت و پورت کارت حافظه. پورت ها برای شارژ گوشی، انتقال اطلاعات، اتصال به هدفون، استفاده از سیم کارت و کارت حافظه استفاده می شوند.
-
قطعات ورودی و خروجی در گوشی موبایل
تبادل اطلاعات بین کاربر و گوشی، از طریق قطعات ورودی و خروجی صورت می گیرد. این قطعات، واسطه ای برای دریافت فرمان ها و ارسال بازخوردها هستند و نقشی حیاتی در کارکرد صحیحِ تلفن های همراه و ایجادِ تجربه کاربری مطلوب برای صاحبانِ موبایل بر عهده دارند. دوربین، میکروفون و اسپیکر از کلیدی ترین قطعات ورودی و خروجی در گوشی های هوشمندِ امروزی هستند که توضیحات بیشتر در مورد هر یک از آن ها را در ادامه آورده ایم.
دوربین
دوربین های به کار رفته در گوشی های موبایل، فراتر از ابزارهایی ساده برای عکاسی عمل کرده و به ادواتی پویا برای ثبت و به اشتراک گذاری تجارب تبدیل شده اند. این قطعات، با بهره گیری از سنسورهای تصویر و پردازنده های قدرتمند، قادر به ثبت تصاویر و ویدئوها با کیفیت بالا و در رزولوشن های مختلف هستند؛ تا جایی که می توان از آن ها علاوه بر اهداف شخصی (عکس گرفتن از خود و اعضای خانواده و محیط اطراف) برای اهداف شغلی (فیلم برداری و عکاسیِ صنعتی و تبلیغاتی، تولید محتوا و …) نیز بهره گرفت.
در سال های اخیر دوربین های مورد استفاده در گوشی های موبایل، در انواع مختلفی (مانند دوربین های اصلی، سلفی، فوق عریض و تله فوتو) عرضه می شوند که هر کدام از این دوربین ها؛ ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند و به کاربران امکان می دهند تا از زوایای مختلف و با جزئیات دقیق، سوژه های مورد نظر خود را ثبت کنند. علاوه بر عکاسی و فیلم برداری، دوربین های گوشی های موبایل در مواردِ دیگری مانند اسکن بارکد، تشخیص چهره، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی نیز مورد بهره برداری قرار می گیرند.
اجزای دوربین عبارتند از :
- حسگر (Sensor): از عوامل مهم برای ایجاد یک عکس با کیفیت است ومسئولیت دریافت نور وثبت آن را برعهده دارد. حسگر دوربین های موبایل معمولا از نوع CCD یا CMOS هستند. در نوع CCD حسگرهای نوری از فوتودیودهایی بسیار کوچکی تشکیل شده اند که به نور حساسند و میتوانند ذرات فوتون های نور را به بارالکتریکی تبدیل کنند. هرچه شدت نور تابیده شده برعناصر الکترونیکی لنز بیشتر باشد میزان الکتریسیته تولید شده توسط آن بیشتر میشود و هرچه این حسگرها بزرگتر باشند عکس ها کیفیت بهتری خواهند داشت.
- لنز (Lens): مجموعه ای از عدسی هاست که وظیفه ثبت دقیق نور بر روی حسگر را به عهده دارد.
- دیافراگم (Diaphragm): قسمتی از دوربین که مانند مردمک چشم عمل میکند و میزان نور ورودی یه حسگر را تعیین میکند. هرچه میزان ضریب F دیافراگم پائین تر باشد میزان نور ورودی به حسگر بیشتر خواهد بود و در نتیجه در محیط تاریک عکس بهتری میتوان تهیه کرد.
- پردازنده تصویر(Proccessor Image): قطعه ای که حکم مغز دوربین را دارد. این قطعه اطلاعات دریافتی از حسگر را پردازش میکند و پارامترهایی مانند رنگ، کنتراست، اشباع رنگی، نویز، تراز سفیدی و موارد دیگر را در عکس تنظیم میکند و عملکردهای دوربین مانند بزرگ نمایی، نورسنجی و ذخیره اطلاعات را کنترل می کند.
میکروفون
ابزاری قدرتمند و مفید برای دریافت صدای کاربر به شکلِ کامل و بدون نقص می باشد و از این رو، نقشی کلیدی در برقراری تماس، ضبط صدا، ارسال پیام های صوتی و تعامل با دستیارهای صوتی هوشمند ایفا می کند. میکروفون های گوشی های موبایل، با برخورداری از حساسیت بالا و قابلیت حذف نویز، قادر به دریافت صدا با کیفیتِ بسیار مطلوبی هستند. انواع مختلفی از میکروفون ها (مثل مدل های MEMS و خازنی و …) در گوشی های موبایل به کار می روند که هر کدام از این میکروفون ها، نقاط قوت و ضعفِ ویژه خود را دارند و با توجه به نیازِ مصرف کننده و کاربریِ مورد انتظار از گوشی، در آن تعبیه می شوند.
بلندگو
بلندگوها در تلفن های همراه، به عنوان مبدلِ امواج الکتریکی به صدا عمل کرده و مسئولیتِ پخشِ صداهای مربوط به زنگ تماس، موسیقی، فیلم و سایر محتواهای صوتی را بر عهده دارند. بلندگوهای گوشی های موبایل، با وجود ابعاد کوچک، از کیفیت صدای مطلوبی برخوردار هستند و در برخی مدل ها، از فناوری های نوینی مانند صدای فراگیر و دالبی برای ارتقای تجربه کاربری استفاده می کنند.
بلندگوها دارای انواع و مدل های مختلفی بوده که برخی از پر استفاده ترینِ آن ها شامل بلندگوهای مغناطیسی دینامیکی و بلندگوهای پیزوالکتریک می شود که در گوشی های موبایلِ متعلق به برندهای گوناگون به کار می روند. مانند دیگر قطعات موبایل؛ هر کدام از این نوع بلندگوها، ویژگی ها و کاربردهای مخصوص به خود را دارند و با توجه به نیازهای مورد نظر کاربران و ابعاد گوشی، در آن قرار داده می شوند.
بازر زنگ (Buzzer Ringer)
بازر یا کپسول زنگ گوشی برای خروجی صدای زنگ و پخش ملودی وآهنگها استفاده میشود. برای آزمایش بازر نیز از مولتی متر استفاده خواهد شد . معمولا مقاومت بازرها کمتر از بلندگوها و در حدود 8-12 اهم است و چنانچه ولتاژی معادل 2 ولت به بازر وارد شود صدای خش خش شنیده خواهد شد.
-
سنسورها و حسگرها در تلفن همراه
با توجه به تحولاتِ تدریجی و در عین حال مثبتِ رخ داده در حوزه فناوری، گوشی های موبایلِ هوشمندِ امروزی توانسته اند طیف وسیعی از حسگرها و سنسورها را با هم ادغام کرده و به نوعی پلی ارتباطی برای ورودِ دنیای فیزیکی به دنیای دیجیتال تبدیل شوند. به علاوه؛ این حسگرها با جمع آوری و پردازش اطلاعات محیط اطراف، کارایی گوشی های موبایل را به طور چشمگیری ارتقا داده و زمینه را برای ارائه خدمات و تجربیات نوآورانه فراهم می کنند.
در بین انبوهِ سنسورهای به کار گرفته شده در تلفن های همراه، برخی از حسگرها نقشی کلیدی و اساسی در عملکردِ صحیح گوشی ایفا می کنند و به عنوانِ المان ها و ابزارهای بنیادی در بسیاری از اپلیکیشن ها، بازی ها و سرویس ها به کار گرفته می شوند. در ادامه به بررسی مختصرِ تعدادی از این حسگرها و سنسورهای پر کاربرد و سودمند می پردازیم.
سنسور اثر انگشت
این مدل سنسور با استفاده از روش های مختلف مانند اسکن اپتیکال یا تصویر برداریِ حرارتی، از برجستگی ها و خطوط منحصر به فرد اثر انگشت برای احراز هویت کاربر استفاده می کند. سنسورهای اثر انگشت به دلیل امنیت بالا و سهولت استفاده، به طور گسترده در گوشی های هوشمند برای قفل گشایی صفحه، تایید تراکنش های مالی و محافظت از اطلاعات شخصی به کار گرفته می شوند.
شتاب سنج
این نوع حسگر با معین کردنِ اندازه شتابِ خطیِ مربوط به گوشی در جهات مختلف، حرکات و لرزش های دستگاه را تشخیص می دهد و کاربردهای فراوانی در گوشی های موبایل دارد. از جمله مهم ترین مواردِ استفاده این سنسور می توان قابلیت های زیر را بر شمرد:
- تغییر جهت صفحه نمایش: با چرخاندن گوشی، حسگر شتاب سنج جهت حرکت را تشخیص داده و صفحه نمایش را به طور اتوماتیک در حالت افقی یا عمودی قرار می دهد.
- کنترل بازی: در برخی بازی ها، از این سنسور برای کنترل حرکات شخصیت بازی یا گشت و گذار در محیط بازی استفاده می شود.
- ثبت فعالیت های ورزشی: اپلیکیشن های مخصوصِ تناسب اندام از حسگرِ شتاب سنج برای شمارش گام ها، تشخیص حرکات ورزشی و محاسبه مسافت طی شده بهره برداری می کنند.
ژیروسکوپ
این مدل سنسور با اندازه گیری سرعت زاویه ای گوشی در جهات مختلف، چرخش و دوران دستگاه را تشخیص می دهد. این سنسور در کنار شتاب سنج، نقشی کلیدی در سیستم های ناوبری و موقعیت یابی گوشی های موبایل ایفا می کند. از جمله اصلی ترین کاربردهای ژیروسکوپ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نقشه و مسیریابی: به اپلیکیشن های مخصوصِ مسیر یابی و نقشه کمک می کند تا جهت حرکت گوشی را به طور دقیق تشخیص داده و مسیرِ صحیح را به کاربر نشان دهند.
- واقعیت مجازی و افزوده: در هدست های واقعیت مجازی و افزوده، از ژیروسکوپ برای ردیابی حرکات سر کاربر و ایجاد حس حضور در دنیای مجازی استفاده می شود.
- بازی های سه بعدی: در برخی بازی های سه بعدی، این سنسور برای کنترل زاویه دید و جهت حرکت شخصیت بازی به کار گرفته می شود.
سنسور جهت یابی (جی پی اس)
این نوع حسگر قادر است با تعیینِ اندازهِ میدان مغناطیسی زمین و سایر پارامترهای مهم جغرافیایی، جهت حرکت را تشخیص دهد و به همین دلیل؛ کاربردهای مختلفی در گوشی های موبایل دارد که برخی از اصلی ترینِ آن ها عبارت اند از:
- اپلیکیشن های نقشه: به برنامه ها و سرویس های آنلاینِ مخصوصِ نقشه کمک می کند تا جهت شمال را به طور دقیق نمایش داده و به کاربر در جهت یابی یاری برسانند.
- کوهنوردی و طبیعت گردی: در هنگام کوهنوردی و طبیعت گردی، می توان از این سنسور برای یافتن مسیر و جهت یابی استفاده کرد.
- واقعیت افزوده: در برخی اپلیکیشن های طراحی شده با قابلیت هایِ واقعیت افزوده، از سنسور جهت یاب به منظورِ جهت دهی محتواهای مجازی به دنیای واقعی استفاده می شود.
سنسور مجاورت
این مدل سنسور با استفاده از امواج مادون قرمز یا التراسونیک، فاصله گوشی را از اشیاء و سطوح مجاور تشخیص می دهد و در فعالیت های متعددی به کار گرفته می شود؛ از جمله مواردی که در ادامه آورده شده است:
- خاموش کردن صفحه نمایش: هنگام برقراری تماس، سنسور مجاورت به طور اتوماتیک صفحه نمایش را خاموش می کند تا از تماس نا خواسته با صورت کاربر جلوگیری شود.
- کنترل حرکتی: در برخی گوشی ها، از سنسور مجاورت برای کنترل گوشی با حرکات دست بدون نیاز به لمس صفحه نمایش استفاده می شود.
سنسور نور
این سنسور با اندازه گیریِ نسبتا دقیق شدت نور محیط، روشنایی صفحه نمایش را به طور اتوماتیک تنظیم می کند. هدف از طراحی سنسور نور و تعبیه کردن آن در گوشی های موبایل هوشمند این است که از خستگی چشم کاربر در محیط های تاریک و روشنایی بیش از حد صفحه نمایش در محیط های روشن جلوگیری شده و علاوه بر آن، در مصرف باتری نیز تا حد زیادی بهینه سازی به عمل آید.
دیگر سنسورها
علاوه بر حسگرهای نام برده شده، سنسورهای دیگری نیز در گوشی های موبایل به کار گرفته می شوند که هر کدام کاربردها و وظایف خاص خودشان را دارند. به عنوان مثال؛ سنسور فشار، برای اندازه گیری فشار هوا و ارتفاع؛ سنسور رطوبت به منظور اندازه گیری میزان رطوبت و نمِ محیط و سنسور دما با هدفِ اندازه گیری دما و حرارت و برودت محیط به کار گرفته می شود.
-
قطعات مربوط به منبع تغذیه در گوشی
بنا به نظر متخصصان، در دنیای امروز (که گوشی های موبایل وظایف بسیار متعددی بر عهده دارند) تلفن های همراه بدونِ بهره گیری از منبع تغذیه پایدار و کارآمد، عملا بلا استفاده خواهند بود؛ چرا که این بخشِ دستگاه، وظیفه تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز برای تمامی اجزای داخلی گوشی را بر عهده دارد. به عبارت دقیق تر می توانیم بگوییم؛ منبع تغذیه، انرژی را از باتری دریافت کرده و آن را به ولتاژها و جریان های مناسب برای قطعات مختلف تبدیل می کند. در ادامه، به بررسی اجزای اصلیِ بخش منبع تغذیه که مسئولِ تامین انرژی الکتریکی در تلفن های هوشمند هستند؛ می پردازیم.
باتری
به عنوان مخزن اصلی انرژی در گوشی موبایل، برق مورد نیاز برای روشن شدن و انجام وظایف مختلف را ذخیره می کند. این قطعه حیاتی، از سلول های الکترو شیمیایی تشکیل شده است که با انجام واکنش های شیمیایی، انرژی الکتریکی تولید می کنند. انواع مختلفی از باتری ها در گوشی های موبایل امروزی مورد استفاده قرار می گیرند که از جمله رایج ترین آن ها می توان به باتری های لیتیوم یونی و لیتیوم پلیمری اشاره کرد.
هر کدام از این نوع باتری ها، ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند؛ به عنوان مثال، باتری های لیتیوم یونی، طول عمر بیشتری دارند اما ممکن است کمی سنگین تر باشند، در حالی که باتری های لیتیوم پلیمری، انعطاف پذیرتر و نازک تر هستند. انتخاب نوع باتری مناسب برای هر گوشی، به عوامل مختلفی از جمله ظرفیت باتری، اندازه گوشی و نیازهای کاربران آن بستگی دارد.
مدار شارژ
مدار شارژ وظیفه کنترل و هدایت جریان الکتریکی از منابع خارجی (مانند آداپتور برق) به سمت باتری را بر عهده دارد. این مدار شامل اجزای مختلفی از جمله چیپ های کنترلی، دیودها و ترانزیستورها است که با همکاری یکدیگر، فرآیند شارژ را به طور کاملا ایمن و کارآمد انجام می دهند. مدار شارژ، پارامترهای مهمی مانند ولتاژ و جریان را کنترل می کند تا از شارژ شدن بیش از حد یا گرم شدن باتری جلوگیری شود. به علاوه، این مدار موظف به شناسایی نوع باتری و تنظیم فرآیند شارژ متناسب با آن را نیز می باشد.
پورت (درگاه) شارژ
پورت شارژ به عنوان دروازه ورود انرژی به گوشی موبایل عمل کرده و محل اتصال آداپتور برق یا کابل شارژ است. با پیشرفت های به وقوع پیوسته در زمینه علم و تکنولوژی؛ انواع مختلفی از پورت های شارژ در گوشی های موبایل امروزی در برندها و مدل های گوناگون به کار می روند که هدفِ همگی آن ها تسهیل و تسریع فرآیند شارژ می باشد. از جمله رایج ترین پورت های شارژ می توان به پورت های microUSB، USB Type-C و Lightning اشاره کرد. هر کدام از این پورت ها، شکل و اندازه خاص خود را دارند و از نظر سرعت انتقال داده و توانایی شارژ نیز با یکدیگر متفاوت هستند. انتخاب بهترین پورت شارژ برای هر گوشی موبایل، به نوع دستگاه و نیازهای کاربر بستگی دارد.
سایر قطعات منبع تغذیه
علاوه بر اجزای اصلی ذکر شده، قطعات دیگری نیز در منبع تغذیه گوشی های موبایل وجود دارند که هر کدام وظایف خاص خود را بر عهده دارند. از جمله این قطعات می توان به فیوزها، خازن ها و سلف ها اشاره کرد. فیوزها موظف هستند از مدار در برابر اتصال کوتاه محافظت نمایند، خازن ها نوسانات ولتاژ را بر طرف می کنند و سلف ها از ایجاد میدان مغناطیسی اضافی و مزاحم جلوگیری به عمل می آورند. همکاریِ تمامی این قطعات در کنار یکدیگر، عملکرد صحیح و بی وقفهِ منبع تغذیه را در طولانی مدت تضمین می کند.
-
دیگر قطعات گوشی موبایل
در کنارِ اجزایی که در بخش های قبلی به آن ها اشاره کردیم (اجزای مربوط به پردازش، نمایش، تعامل، حافظه، ورودی / خروجی، سنسورها، منبع تغذیه و …) قطعاتِ ریز و درشت دیگری نیز در تلفن های همراهِ هوشمند و مدرن امروزی به کار گرفته می شوند که در ادامه برخی از مهم ترینِ آن ها را معرفی و تشریح خواهیم کرد.
مادر برد (برد)
مادر برد، که به عنوان برد مدار چاپی اصلی (PCB) نیز شناخته می شود، در کنار پردازنده مرکزی یا سی پی یو؛ به عنوان مغز متفکر و فرمان دهنده در عملیات های متعددِ گوشی موبایل عمل می کند. این قطعه هادی؛ تراشه ها، خازن ها، سنسورها و دیگر اجزای الکترونیکی را به شیوه ای منظم بر روی خود جای داده و وظایف متعددی را به انجام می رساند.
پردازش اطلاعات، مدیریت حافظه، کنترل ورودی و خروجی و برقراری ارتباط با شبکه های مخابراتی، تنها بخشی از وظایفِ مهم و حیاتی این قطعه ظریف به شمار می رود. مادر بردها در انواع مختلفی با ابعاد و چینش های گوناگون تولید می شوند و هر کدام برای مدل خاصی از گوشی طراحی شده اند. جالب است بدانید؛ تنوع این قطعات به حدی است که از گوشی های ساده تا پرچمداران بازار، هر کدام از مادر برد مخصوص به خود بهره می برند.
فریم
فریم یا قاب گوشی، اسکلت فلزی یا پلاستیکی است که سایر قطعات را در کنار هم نگه می دارد و به عنوان تکیه گاهی محکم برای آن ها عمل می کند. این بخش علاوه بر محافظت از اجزای داخلی در برابر ضربه و فشار، نقش مهمی در حفظ شکل ظاهری گوشی و استحکام آن ایفا می کند. فریم ها از جنس های مختلفی مانند آلومینیوم، استیل، پلاستیک و یا ترکیبی از این مواد ساخته می شوند و انتخاب جنس فریم به عوامل متعددی از جمله وزن، استحکام، قابلیت دفعِ گرما و زیبایی ظاهری گوشی بستگی دارد.
خنک کننده
با افزایشِ قدرتِ پردازش و پیچیدگی وظایف گوشی های موبایل، تولید حرارت نیز به طور قابل توجهی در این دستگاه ها افزایش یافته است. از این رو، استفاده از سیستم های خنک کنندهِ مطمئن و کارآمد برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد تلفن های همراه و حفظ پایداری و سلامتِ عمومی آن ها ضروری است.
رایج ترین سیستم های خنک کننده در گوشی های موبایل شامل هیت سینک، لوله های مایع خنک کننده و فن های کوچک می شود. هیت سینک وظیفه جذب گرما از پردازنده و پخش آن در سطح وسیع تر را بر عهده دارد. لوله های مایع خنک کننده، گرما را از تراشه ها به بیرون از گوشی هدایت می کنند و فن ها با ایجاد جریان هوا، به خنک شدنِ سریع ترِ اجزا کمک می نمایند.
-
معرفی قطعات smd روی برد موبایل
– مقاومت (Resistor)
در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، مشخص شده در تصویر زیر نشادن داده می شود و کنار آن حرف R نوشته می شود. اگر این قطعه در مدار الکتریکی قرار گیرد باعث می شود تعداد الکترونهای کمتری از آن مسیر عبور نماید و به اصطلاح در برابر جریان الکتریکی از خود مقاومت نشان میدهد. مقاومتهای به کار رفته در موبایل کاربرد های متفاوتی مانند کاهش جریان و ولتاژ، تقسیم ولتاژ و محافظت از مسیر را دارند. واحد اندازه گیری مقاومت اهم Ω است.
انواع مقاومت :
- مقاومت ثابت SMD : در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، نشان داده می شود. بیشترین مقاومت استفاده شده در موبایل است که اندازه آنها بسیار کوچک است و به انواع مقاومت SMD با سه رقم ، مقاومت SMD با چهار رقم و مقاوت SMD با رمز عدد و رقم طبقه بندی میگردند. برای آزمایش این مقاومتها از مولتی متر استفاده می گردد بطوریکه مولتی متر را در دامنه اهم مناسب تنظیم کرده ودوسر خروجی مولتی متر را به دو سر پایه های مقاومت متصل کرده و مقدار نمایش داده شده را میخوانیم.
- مقاومت فیوزی : این مقاومتها به عنوان فیوز و محافظ در بعضی از مسیرها کاربرد دارند. مقاومت فیوزی بصورت سری با خط ولتاژ قرار گرفته و مدار مربوطه را در برابر اضافه جریان محافظت میکند.
- مقاومت متغیر : این مقاومتها دارای مقدار ثابتی نیستند و مقدار آنها بصورت خودکارتغییر میکند. اغلب این مقاومتها بعنوان حسگر در بورد و طراحی موبایل نقش دارند.
مقاومتهای متغیر به انواع زیر طبقه بندی میگردند:
- پتانسیومتر : مانند یک ولوم معمولی مقدار مقاومت آن با پیچاندن محورش قابل تغییر است.
- وریستور : یا به اصطلاحVDR مقاومتی است که مقدار آن نسبت به ولتاژ در یافتی تغییر میکند. این قطعه بصورت موازی در مسیر قرار گرفته و شماتیک آن در نقشه به شکل است. آزمایش وریستوربه وسیله مولتی متر انجام میگیردو مقدار مقاومت یک وریستور سالم در حدود چند مگا اهم می باشد.
- ترمیستور : مقدار این مقاومتها نسبت به حرارت ودمای بورد تغییر میکند.شکل شماتیک آن در نقشه می باشد و ترمیستورهای استفاده شده در بوردهای موبایل ازنوع NTC هستند که با افزایش دمای محیط مقدار مقاومتشان کم شده و بیشتر جنبه محافظتی دارند.
- LDR: این مقاومت را فتورزیستور نیز می نامند که درواقع یک حسگر نوری استو درگوشیها در مدار نور پی زمینه یا فلاش دورربین به کار میرود.
- MDR : مقدار این مقاومت با توجه به وجود میدان مغناطیسی کم وزیاد می شود. در انواع گوشیهای تاشو بعنوان حسگر حساس به میدان مغناطیسی با باز و بسته کردن در گوشی فعال میشود. از انواع جدید این حسگرهای مغناطیسی در برنامه های قطب نما وجهت نما و قبله نما استفاده میشود.
– سلف (Inductor)
در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، و حرف L نمایش داده میشود. در واقع سلف نوعی سیم پبچ است که در برابر جریان از خود مخالفت نشان میدهد. این قطعه در مدارات موبایل برای محافظت مسیر در برابر جریانهای زیاد (متناوب) ومدارات فرکانسی به صورت یک فیلتر و نویزگیر عمل میکند. واحد اندازه گیری ظرفیت سلف اندوکتانس است و با حرف Hنمایش داده میشود.
موارد کاربرد سلف بسته به شکل ورنگ آن عبارتند از:
- سلف مشکی و نوك مدادی که بیشتر در مسیر ولتاژ و جریان بالا مانند مدار شارژ،آی سی تغذیه وبیشتر قسمتهایی که به باتری متصلند قرار دارند. در گوشیهای هوشمند جدید تعداد زیادی از آنها در کنار آی سی تغذیه وجود دارند که عمده کاربرد آنها در محافظت از آی سی تغذیه در برابر نویزها و ولتاژهای ناخواسته است.
- سلف مکعبی و آبی رنگ که در مسیرهای صدا(بلندگو،میکروفون وبارز زنگ) به کار میروند . این سلف ها بعنوان محافظ و تطبیق امپدانس در مسیر به کار میروند.
- سلف سفید یا آبی رنگ که بسیار کوچک هستند ودر مدار آنتن به کار میروند. فرکانس کاری این سلف ها بالاتر بوده وجایگزینی آنها نیاز به دقت زیادی دارد چنانچه به ظرفیت آنها توجه نشود ممکن است آنتن دهی گوشی با مشکل مواجه شود.
- سلف های مکعبی یا استوانه ای بزرگ با هسته فریت که در مدارهای مبدل ولتاژ به کار میروندو از خاصیت خود القایی آنها برای افزایش ولتاژ استفاده میگردد. در مدار نور پس زمینه گوشی ها آی سی وسلفی از این توع وجود دارد که ولتاژ را تا حدود 10-18 ولت افزایش میدهد.
برای آزمایش سلف به دلیل مقاومت کمی که دارد از مولتی متر در حالت آزمایش بوق استفاده میگردد.
– خازن (Capacitor)
در نقشه در نقشه با علامتی که در تصویر آمده و حرف C نمایش داده میشود. خازن ها در موبایل به منظور ذخیره ولتاژ، نویزگیر ولتاژ و… استفاده می شوند. ظرفیت خازن معیاری برای توانایی نگهداری و ذخیره سازی ولتاژ است. واحد اندازه گیری ظرفیت خازن فاراد F است که علاوه بر ظریت ، ولتاژ کاری خازن نیز اهمیت دارد و جزء مشخصات خازن می باشد.
انواع خازن عبارتند از:
- خازن سرامیکی : این خازن ها به رنگ کرم وقهوه ای هستند وچون پایه مثبت ومنفی ندارند و جهت قرارگیری آنها در مدار فرقی ندارد. بیشترین کاربرد خازنها در طراحی موبایل استفاده بعنوان نویزگیر ولتاژ است که بصورت موازی در مدار بسته می شود. آزمایش خازن توسط مولتی متر صورت میپذیرد بطوریکه سلکتور آنرا در حالت بوق قرار داده سپس پروپهای مولتی متر را به دوسر پایه های خازن وصل میکنیم . در تست یک خازن سرامیکی سالم صدای بوق شنیده نمیشود.
- خازن تانتالیومی : این خازنها دارای قطب مثبت ومنفی هستند و بیشتر به رنگ زرد همراه با یک نوار قهوه ای می باشند که نوار قهوه ای معرف قطب مثبت است. در هنگام تست با مولتی مترخازن سالم دارای صدای بوق لحظه ای (بیپ) می باشد.
– دیود (Diode)
در نقشه با علامت در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، و حرف D یا V نمایش داده میشود. قطعه ای دوپایه وقطب دار است که پایه مثبت آند و منفی کاتد است. در ساختمان آن از دو نیمه هادی از جنس ژرمانیوم یا سیلیسیوم استفاده شده است .دیود درمدار تنها در یک جهت اجازه عبور جریان را میدهد و جریان از آند وارد واز کاتد خارج میگردد.
انواع دیود عبارتند از :
- دیود معمولی : بعنوان کلید یکسو ساز یا خودکار در مدارات مختلفی مثل کلید پاور وتغذیه استفاده میشود و با حرف Vیا D نشان داده میشود.
- دیودزنر : بعنوان تثبیت کننده ولتاژ وقطعه محافظ در برابر اضافه ولتاژ در مداراتی مانند شارژ، بلندگو، میکروفون،سیم کارت، صفحه کلید، هندزفیری و… استفاده میشود و برخلاف دیود معمولی که در ۱۵ بایاس مستقیم کاربرد دارد دیود زنر در بایاس معکوس کاربرد داشته بطوریکه ولتاژ دوسر آن به ازاء جریانهای مختلف ثابت میماند و با حرف V یا ZD نشان داده میشود.
- دیود نورانی LED : دیودی است که با رسیدن ولتاژ به پایه های آن از خود نور ساطع میکند. در هنگام جایگذاری آنها بایذ به جهت پایه ها که آند یا کاتد هستند توجه نمود. در مدار با علامت نمایش داده میشوند. در گوشی های موبایل برای تامین روشنایی پس زمینه کلید و صفحه نمایش LCD از دیود LEDاستفاده می شود.
برای آزمایش دیود از مولتی متر استفاده می شود بطوریکه آنرا در حالت دیود گذاشته وپروپ مولتی متر را به دوپایه دیود اتصال میدهیم در یک دیود سالم جریان از یک سو هدایت شده و عددی بین 200-1200 را که در واقع مقاومت داخلی دیود است را نشان میدهد.با تعویض پروپ ها از سمت دیگر جریان هدایت نشده و عدد یک نمایش داده میشود.
– ترانزیستور (Transistor)
قطعه ای است سه پایه که در ساختمان داخلی آن از دو دیود استفاده شده است.این قطعه در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، نشان داده میشود و پایه های آن عبارتند از بیس (B) امیتر (E) و کلکتور(C) ترانزیستور در نقشه موبایل اکثرا با حرف V یا Q نمایش داده میشود.
ترانزیستورها بعنوان تقویت کننده، راه انداز و… به کار میروند. آزمایش ترانزیستور با مولتی متر انجام میشود بطوریکه مولتی متر را در حالت دیود قرار دادهویکی از پایه ها را نسبت به دو پایه دیگر آزمایش میکنیم. هرکدام از پایه ها که نسبت به دوپایه دیگر جریان را عبور دا ونمایش عددی داشت پایه بیسB است. از دوپایه دیگر هرکدام عدد بیشتری را به نسبت دیگری نشان داد پایه امیترE و پایه آهر کلکتور C است. درحالت ۱۶ آزمایش یک ترانزیستور سالم مقاومتی بین 200-700 اهم را نشان می دهد. درغیر اینصورت ترانزیستور خراب است وباید تعویض گردد.
ترانزیستورهای به کار رفته در موبایل از نوع NPN یا PNP است بطوریکه اگر پایه بیس با پروپ قرمز پیدا شود ترانزیستور منفی (NPN) است و اگر پایه بیس با پروپ مشکی پیدا شود از نوع مثبت (PNP) است.
– رگولاتور(Regulator)
بعنوان تنظیم کننده و تثبیت کننده ولتاژ در طراحی قسمتهای مختلف برد موبایل کاربرد دارد. بعنوان مثال ولتاژ ورودی برای اکثر گوشی ها حدود 4 ولت است درحالیکه ولتاژ برای مدار دوربین گوشی 2/8 است که این میزان ولتاژ بااستفاده از رگولاتور تنظیم میگردد. رگولاتورهای قدیمی از نوعSMD و بصورت یک آی سی کوچک هستند که اطراف آن 3-5 پایه وجود دارد اما در گوشی های جدیدتر رگولاتورها از نوع آیسی پایه کف کوچک هستند که در کف آی سی 5-9 پایه وجود دارد.
– کانکتور(Connector)
محل اتصال قطعات خارجی روی بورد است. این قطعات انواع و اشکال متفاوتی دارند واز مواد گوناگونی ساخته میشوند. در نقشه های شماتیک سوکت ها و کانکتورها معمولاً باحرفX نمایش داده میشوند.
از انواع کانکتور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کانکتور باتری
- کانکتور سیم کارت
- کانکتور حافظه
- کانکتور دوربین
- کانکتور صفحه نمایش
- کانکتور شارژر
- کانکتور هندزفیری
- کانکتورکابلUSB
- کانکتور صفحه کلید و…
اتصال کانکتور LCD به بورد گوشی از طریق کانکتورهای BTB یا ZIF انجام میشود.
بررسی قطعات گوشی از نظر آسانی و سختی تعمیر
آشنایی با میزانِ دشواریِ تعمیر و تعویض قطعات مختلف گوشی های موبایل فارغ از این که مدل و برندِ دستگاه چه باشد، مزیت بزرگی برای تعمیرکاران و کاربران این دستگاه ها به شمار می رود. این امر به تعمیرکاران کمک می کند تا با درک چالش های پیش رو، برآورد دقیق تری از زمان و هزینه تعمیرات به مشتریان خود ارائه دهند و کاربران را نیز از پیچیدگی و هزینه احتمالی تعمیرات آگاه می سازد. اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع را به طور خلاصه در جدول زیر آورده ایم.
دشواری تعمیر | نمونه هایی از قطعات | توضیحات تکمیلی |
آسان | باتری، اسپیکر، میکروفون، دکمه های پاور و ولوم، درگاه سیم کارت و … | این قطعات به طور معمول به راحتی قابل دسترسی و جدا شدن هستند و برای تعمیر و یا تعویض آن ها نیاز به مهارت و ابزار تخصصی زیادی نیست. |
متوسط | صفحه نمایش، قاب پشتی، دوربین، سوکت شارژ و … | بنا به نظر متخصصان؛ تعمیر و یا تعویض این اجرا نیازمند دقت، ظرافت و مهارت بیشتری می باشد. به علاوه، ممکن است به ابزارهای تخصصی تری نیز برای این کار نیاز باشد. |
دشوار | مادر برد، پردازنده، حافظه داخلی و … | تعمیر کردن و یا تعویض نمودن این قطعات بسیار پیچیده است و به دانش تخصصی و ابزارهای بسیار دقیق و پیشرفته احتیاج دارد. به همین دلیل، در اکثر موارد، تعمیر این اجزا توسط تعمیرکاران عادی مقرون به صرفه نیست و بهتر است گوشی به نمایندگی ها و مراکز تعمیراتی مجاز و مورد اعتمادِ شرکت سازنده فرستاده شود. |
لازم به ذکر است؛ آموزشگاه فن و کار با فراهم کردن جدیدترین تجهیزات تعمیراتی در کلاس ها و کارگاه های آموزشی خود و برخورداری از تیم اساتید برجسته و کاردان، شرایط ایده آلی را به منظورِ یادگیریِ صفر تا صدِ مهارت های مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک تعمیرکار موبایل حرفه ای در اختیار علاقه مندان این رشته قرار داده است؛ پس شما عزیزان می توانید با خیالی آسوده نسبت به ثبت نام در کلاس های مورد نظر خود اقدام نمایید و هر چه سریع تر آموختن را آغاز کنید.