در این نوشته آموزشگاه فن و کار به معرفی انواع قطعات smd که در بردهای موبایل کابرد دارند، می پردازیم. شناخت این قطعات و آشنایی با روش تست صحت کارکرد آنها پایه و اساس یادگیری تعمیرات موبایل می باشد.
اصول اولیه تعمیرات موبایل شناخت قطعات و آزمایش صحت کارکرد آنها می باشد که این نوشته آموزشگاه فن و کار به معرفی انواع قطعات smd که در بردهای موبایل کابرد دارند، می پردازیم.
فهرست مطالب :
در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، مشخص شده در تصویر زیر نشادن داده می شود و کنار آن حرف R نوشته می شود. اگر این قطعه در مدار الکتریکی قرار گیرد باعث می شود تعداد الکترونهای کمتری از آن مسیر عبور نماید و به اصطلاح در برابر جریان الکتریکی از خود مقاومت نشان میدهد. مقاومتهای به کار رفته در موبایل کاربرد های متفاوتی مانند کاهش جریان و ولتاژ، تقسیم ولتاژ و محافظت از مسیر را دارند. واحد اندازه گیری مقاومت اهم Ω است.
مقاومتهای متغیر به انواع زیر طبقه بندی میگردند:
آموزشگاه فن و کار دوره جامع آموزش تعمیرات موبایل شامل آموزش صفر تا صد تعمیرات سخت افزاری و نرم افزاری گوشی اندروید و آیفون را بصورت عملی در کارکاههای مجهز برگزار می کند. این دوره ویژه بازار کار بوده و تحت نظارت سازمان فنی حرفه ای برگزار می گردد و در پایان دوره مدرک فنی حرفه ای باذاعتبار بین المللی به کارآموزان اعطا می شود. برای مشاهده سرفصل های کامل این دوره ر.ی تصویر زیر کلیک نمایید:
در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، و حرف L نمایش داده میشود. در واقع سلف نوعی سیم پبچ است که در برابر جریان از خود مخالفت نشان میدهد. این قطعه در مدارات موبایل برای محافظت مسیر در برابر جریانهای زیاد (متناوب) ومدارات فرکانسی به صورت یک فیلتر و نویزگیر عمل میکند. واحد اندازه گیری ظرفیت سلف اندوکتانس است و با حرف Hنمایش داده میشود.
موارد کاربرد سلف بسته به شکل ورنگ آن عبارتند از:
برای آزمایش سلف به دلیل مقاومت کمی که دارد از مولتی متر در حالت آزمایش بوق استفاده میگردد.
در نقشه در نقشه با علامتی که در تصویر آمده و حرف C نمایش داده میشود. خازن ها در موبایل به منظور ذخیره ولتاژ، نویزگیر ولتاژ و… استفاده می شوند. ظرفیت خازن معیاری برای توانایی نگهداری و ذخیره سازی ولتاژ است. واحد اندازه گیری ظرفیت خازن فاراد F است که علاوه بر ظریت ، ولتاژ کاری خازن نیز اهمیت دارد و جزء مشخصات خازن می باشد.
انواع خازن عبارتند از:
در نقشه با علامت در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، و حرف D یا V نمایش داده میشود. قطعه ای دوپایه وقطب دار است که پایه مثبت آند و منفی کاتد است. در ساختمان آن از دو نیمه هادی از جنس ژرمانیوم یا سیلیسیوم استفاده شده است .دیود درمدار تنها در یک جهت اجازه عبور جریان را میدهد و جریان از آند وارد واز کاتد خارج میگردد.
انواع دیود عبارتند از :
برای آزمایش دیود از مولتی متر استفاده می شود بطوریکه آنرا در حالت دیود گذاشته وپروپ مولتی متر را به دوپایه دیود اتصال میدهیم در یک دیود سالم جریان از یک سو هدایت شده و عددی بین 200-1200 را که در واقع مقاومت داخلی دیود است را نشان میدهد.با تعویض پروپ ها از سمت دیگر جریان هدایت نشده و عدد یک نمایش داده میشود.
قطعه ای است سه پایه که در ساختمان داخلی آن از دو دیود استفاده شده است.این قطعه در نقشه با علامتی که در تصویر آمده، نشان داده میشود و پایه های آن عبارتند از بیس (B) امیتر (E) و کلکتور(C) ترانزیستور در نقشه موبایل اکثرا با حرف V یا Q نمایش داده میشود.
ترانزیستورها بعنوان تقویت کننده، راه انداز و… به کار میروند. آزمایش ترانزیستور با مولتی متر انجام میشود بطوریکه مولتی متر را در حالت دیود قرار دادهویکی از پایه ها را نسبت به دو پایه دیگر آزمایش میکنیم. هرکدام از پایه ها که نسبت به دوپایه دیگر جریان را عبور دا ونمایش عددی داشت پایه بیسB است. از دوپایه دیگر هرکدام عدد بیشتری را به نسبت دیگری نشان داد پایه امیترE و پایه آهر کلکتور C است. درحالت ۱۶ آزمایش یک ترانزیستور سالم مقاومتی بین 200-700 اهم را نشان می دهد. درغیر اینصورت ترانزیستور خراب است وباید تعویض گردد.
ترانزیستورهای به کار رفته در موبایل از نوع NPN یا PNP است بطوریکه اگر پایه بیس با پروپ قرمز پیدا شود ترانزیستور منفی (NPN) است و اگر پایه بیس با پروپ مشکی پیدا شود از نوع مثبت (PNP) است.
بعنوان تنظیم کننده و تثبیت کننده ولتاژ در طراحی قسمتهای مختلف بورد موبایل کاربرد دارد. بعنوان مثال ولتاژ ورودی برای اکثر گوشی ها حدود 4 ولت است درحالیکه ولتاژ برای مدار دوربین گوشی 2/8 است که این میزان ولتاژ بااستفاده از رگولاتور تنظیم میگردد. رگولاتورهای قدیمی از نوعSMD و بصورت یک آی سی کوچک هستند که اطراف آن 3-5 پایه وجود دارد اما در گوشی های جدیدتر رگولاتورها از نوع آیسی پایه کف کوچک هستند که در کف آی سی 5-9 پایه وجود دارد.
بعنوان مبدل عمل تبدیل سیگنال الکترونیکی داخل دستگاه را به سیگنال صوتی خروجی قابل شنیدن برعهده دارد. بلندگوهای به کار رفته در موبایل مقاومتی در حدود 25-35 اهم دارند. برای آزمایش بلندگو از مولتی متر استفاده می گردد بطوریکه اهم متر را روی دامنه 200 اهم قرارداده و مقاومت را اندازه میگیریم. ساختمان بلندگو از یک سیم پیچ، آهنربا ویک مغزی فلزی ساخته شده که روی آن صفحه تلقی نازکی به نام دیافراگرم ۱۷ وجود دارد. دراثر ورود سیگنال به بلندگو سیم پیچ عمل کرده میدان مغناطیسی به وجود میاورد و موجب لرزش پرده دیافراگم و در نهایت تولید صدا خواهد شد.
اگر پرده کثیف یا پاره باشد صدای خروجی نارسا خواهد بود. برای تست سالم بودن دیافراگم اگر ولتاژی به اندازه 2 ولت به آن اعمال کنیم در بلندگوی سالم صدای خش خش شنیده خواهد شد.
بازر یا کپسول زنگ گوشی برای خروجی صدای زنگ و پخش ملودی وآهنگها استفاده میشود. برای آزمایش بازر نیز از مولتی متر استفاده خواهد شد . معمولا مقاومت بازرها کمتر از بلندگوها و در حدود 8-12 اهم است و چنانچه ولتاژی معادل 2 ولت به بازر وارد شود صدای خش خش شنیده خواهد شد.
میکروفون یا کپسول دهنی برای ارسال صدا به آن سوی خط استفاده میشود.این قطعه سیگنال صوتی حاصل از صدای کاربر را به سیگنال الکتریکی تبدیل میکند. برای آزمایش میکروفون از مولتی متر استفاده میگردد بطوریکه دامنه اهم متر را روی 20 کیلو اهم قرار داده و مقاومت آنرا اندازه میگیریم. مقاومت میکروفون ها ۱۸ معمولاً کمتر از 2 کیلو اهم می باشد. میکروفون دارای پایه مثبت ومنفی است لذا هنگام تعویض آن باید یه پایه مثبت ومنفی آن توجه نمود.
این قطعه در موبایل برای آلارم وهشدار به کار میرودو در واقع یک هشدار دخنده مکانیکی است. ساختمان آن شامل یک موتور الکتریکی که یک چرخ لنگ به انتهای آن متصل است می باشد. ویبراتور به قاب گوشی متصل است و درهنگام فعال شدن باعث ایجاد لرزش در بدنه گوشی میشود. برای آزمایش آن از دستگاه منبع تغذیه استفاده می گردد. درصورتیکه ولتاژ منبع تغذیه بر روی 2 ولت و جریان 1آمپر تنظیم گردد ویبراتور سالم شروع به لرزش خواهد کرد.
بعنوان یک سوئیچ وظیفه روشن و خاموش کردن گوشی را برعهده دارد که دارای 4 پایه است. در نقشه شماتیک کلید پاور با حرف S شناخته میشود. این کلید در حالت فشرده فعال میشود. این قطعه برای ارسال فرمانهای روشن و خاموش گوشی با CPU وآی سی تغذیه در ارتباط است. برای آزمایش آن از بوق مولتی متر ۱۹ استفاده میشود.در این حالت چنانچه کلید پاور فشار داده شود پایه های آن بصورت ضربدری و یا روبرو به هم راه خواهند دادو بوق میزنند.
انواع مختلفی از سوئیچها در موبایل وجود دارد که دارای انواه 2پایه ویا4 پایه در اندازه های مختلف در بورد گوشی استفاده میشوند مانند سوئیچ پاور ،سوئیچ گرفتن عکس و سوئیچ های ولوم.
برای نمایش وضعیت کاری موبایل ،انجام بازی ،نمایش فیلم و… وجو صفحه نمایش الزامی است. یکی از پارامترهای مهم خرید گوشی کیفیت صفحه نمایش آن است.
صفحه نمایش های به کار رفته در گوشی های موبایل از نظر ساختار کلی بر دو نوع تقسیم بندی میشوند:
به معنای صفحه نمایش کریستال مایع است . کریستاهای مایع نسبت به جریان الکتریکی حساسند و مولکولهای آن با ولتاژ اعمال شده تغییر زاویه میدهند. از این خاصیت برای نمایش تصویر در این صفحه نمایش ۲۰ استفاده میشود بطوریکه برای نمایش تصویر با اعمال مقادیر مختلف ولتاژ به کریستال مایع و فیلترهای نور، رنگهای مختلف ایجاد میشود.
انواع صفحه نمایش LCD:
در تکنولوژی ساخت این صفحه نمایشها بجای استفاده از کریستال مایع از نوع خاصی از لامپ های کوچکی به نام LED استفاده شده که نور تک رنگ تولید میکنند و خروجی رنگ نور در آنها بستگی به موادی که در ساخت دیود آن استفاده شده دارد. فلزاتی که در ساخت دیودها استفاده میشوند توانایی ایجاد نورهای قرمز و سبز و آبی را دارند.
انواع صفحه نمایش LED:
صفحات لمسی یک نمایشگر موبایل شامل سه لایه شیشه محافظ (Glass) صفحه لمسی (Touch) و صفحه نمایش است.
انواع صفحات لمسی عبارتند از :
شامل مجموعه ای از کلیدها برای نمایش اعداد و حروف و عملیات مختلف در گوشی موبایل است. نوع اتصال کلیدها در صفحه کلید بصورت ماتریسی است. در این روش هر کلید دو پایه دارد که با فشار دادن آن CPU میتواند به واسطه تغییرات در پایه ها، کلید فشرده شده را تشخیص دهد.
صفحه کلید از سه قسمت تشکیل شده است:
ساختار کلی یک دوربین از حسگر، لنز، دیافراگم و نرم افزار تشکیل شده است. عملکرد دوربین به این صورت است که نور پس از عبور از لنز به سمت حسگر هدایت شده، حسگر اطلاعات آنرا به سیگنال الکتریکی ترجمه میکند. سیگنالهای تولید شده به وسیله پردازنده تصویر مورد پردازش قرار میگیرند ودر نهایت عکس ایجاد میشود.
اجزای دوربین عبارتند از :
محل اتصال قطعات خارجی روی بورد است. این قطعات انواع و اشکال متفاوتی دارند واز مواد گوناگونی ساخته میشوند. در نقشه های شماتیک سوکت ها و کانکتورها معمولاً باحرفX نمایش داده میشوند.
از انواع کانکتور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اتصال کانکتور LCD به بورد گوشی از طریق کانکتورهای BTB یا ZIF انجام میشود.