آدرس: تهران - میدان انقلاب - روبروی سینما بهمن - نبش خیابان منیری جاوید - آموزشگاه فن و کار
سیستم تعلیق شامل فنربندی و محورهای عقب و جلوی خودرو می باشد که وظیفه دارد علاوه برانتقال وزن خودرو از طریـق چرخ ها به جاده ، کنترل و فرمان دادن خوردو را تسهیل نماید. براین اساس اکسل جلـو و عقـب کـه دو بخـش اصـلی سیسـتم تعلیق محسوب می شوند تحت تاثیر نیروهای خمش و پیچش در جهات مختلف و ضربات جـاده قـرار مـی گیرنـد. در این نوشته سیستم تعلیق و فنربندی خودرو تشریح شده است.
سیستم تعلیق شامل فنربندی و محورهای عقب و جلوی خودرو می باشد که وظیفه دارد علاوه بر انتقال وزن خودرو از طریـق چرخ ها به جاده ، کنترل و فرمان دادن خوردو را تسهیل نماید. بر این اساس اکسل جلـو و عقـب کـه دو بخـش اصـلی سیسـتم تعلیق محسوب می شوند تحت تاثیر نیروهای خمش و پیچش در جهات مختلف و ضربات جـاده قـرار مـی گیرنـد. جـنس اکسل ها از فولاد قابل بهسازی آلیاژی یا غیر آلیاژی و پرفیل فولاد است. در این نوشته آموزشگاه فن و کار قسمتهای مختلف سیستم تعلیق و فنربندی خودرو تشریح شده است.
آموزشگاه فن و کار دوره جامع آموزش مکانیک خودرو را در تعمیرگاههای اختصاصی مجهز و تحت نظارت سازمان فنی حرفه ای برگزار می کند. هدف از تشکیل این دوره آماده سازی کارآموزان برای ورود به بازار کار و کسب درآمد می باشد. آموزش های این دوره بر روی خودروهای واقعی موجود در تعمیرگاه انجام می شود و کارآموزان در طول دوره تجهیزات مورد نیاز مکانیکی را در اختیار خواهند داشت تا بتوانند مباحث را به صورت عملی تمرین و تکرار کنند. برای مشاهده اطلاعات بیشتر و سرفصل های این دوره روی تصویر زیر کلیک نمایید:
فهرست مطالب :
سیستم تعلیق عقب شامل فنربندی و محور عقب می شود. محور عقب محل اتکاء فنرها و سوار شـدن طبـق ترمز و بلبرینگ چرخ است. دیفرانسیل و پلوس ها در در خوردوهایی که چرخ های عقب محرك هستند نیز جزء اکسل عقـب محسوب می شود. برای اکسل عقب انواع مختلفی از طرح ها، در خودروهای مختلف مورد استفاده قـرار گرفتـه اسـت کـه در ادامه برخی از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم:
اکسل یک مفصلی نوع دیگری است از این اکسل ها است، که در آن هر دو پلوس در یک نقطه مفصل شده اند و دیفرانسیل در وسط قرار نمی گیرد. در این طرح تا حدودی تغییرات زوایای چرخ را کاهش داده که نتیجه آن کاهش لاستیک سائی است.
وظیفه هدایت و فرمان دادن به اتومبیل برعهده اکسل جلو می باشد. وزن موثر وارد به اکسل جلو %35 تا %69 وزن کلی خودرو می باشد. اکسل جلو نیز در خودروهای مختلف بسته به کاربرد وسیله نقلیه در طرح های متفـاوتی سـاخته شده که در ادامه به بررسی چند نمونه می پردازیم:
اکسل های نوسان کننده را تعلیق چرخ آزاد نیز می گویند که در طرح های زیر ارائه شده است:
میل فرمان مـی تواند هم بجای فنر پایین و هم بجای فنر بالا استفاده شود. مزیت این سیستم تقلیل قابل ملاحظه تغییر زوایای چرخ است.
هرچه فنرهای خودرو نرم تر باشد، در طی عبور از پیچ ها بعلت تمرکز نیرو به سمت خارج از مرکـز، احتمـال منحـرف شـدن خودرو زیاد است. بدلیل اینکه مرکز ثقل خودرو در سر پیچ ها به سمت خارج از پیچ کشیده می شود به چرخ های خارج از پیچ فشار زیادی وارد می گردد که با این عمل هدایت و فرمان دادن خودرو مشکل و نامطمئن و تعادل خودرو دچار اخـتلال می گردد. به همین دلایل استفاده از وسائل کمکی در سیستم تعلیق لازم است. طرح های زیر را مـی تـوان بعنـوان مهمتـرین طرح های ارائه شده برای این منظور نام برد:
قسمت وسط موج گیر به کمک گیره های لاستیکی به اکسل یا رام شاسی محکم شده و دو انتهای آن به طبق چرخ وصل می شود. موج گیر چرخ را مجبور به تبعیت از چرخ دیگر در سرپیچ می نماید. مثلا بهنگام عبور از یک پـیچ چـرخ داخلـی کـه فشار کمتری به آن وارد می شود تمایل دارد از زمین بلند شود در حالی که فشار زیادی برچرخ خـارجی وارد مـی شـود. در این حالت مقداری از فشار وارده بر چرخ خارجی بکمک موج گیر منتقل و تعادل خودرو حفظ می شود. همچنین موج گیـر مقداری از نوسانات چرخ را نیز از بین می برد.
میله پانار شبیه موج گیر و از جنس فولاد فنر ساخته شده و در اکسل های یکپارچه بکار می رود تـا نیروهـای عرضـی را بـه شاسی منتقل نماید.
یک خودرو بهنگام حرکت، شتاب گیری و ترمزگیری در جهات مختلف و حول سه محور اصلی نوساناتی را تحمل می کند. برای خنثی کردن و یا کاهش این نیروها، سیستم فنربندی در خودرو تعبیه شده است، که دارای وظایف زیر است:
در ادامه به توضیح سیستم فنربندی فولادی پرداخته شده است.
فنر شمشی: این فنرها را فنرهای خمشی نیز گویند که بیشتر در خودروهای سنگین و اکسل های یکپارچه استفاده می شـوند. این نوع فنرها در جهت طول خودرو نصب می شوند و برای ازدیاد نیروی فنر، چندین شمش را روی هم قرار می دهنـد کـه تعداد آنها بستگی به نیروهـائی دارد کـه بـه محورهـای جلو یا عقب وارد می شود.
بزرگترین فنر را شاه فنر گویند. که فنرهای بعدی نسبت بــه شــاه فنــر کــوچکتر هســتند و به کمــک میلــه ای ( سنتربولت ) از وسط به همدیگر وصـل مـی شـوند. و با کمک گیره هایی مانع از لغزش آنها در جهات مختلـف می شوند. لایه های فنر شمشی دارای انحنـاء بیشـتری نسبت به شاه فنر است که به هنگام جازدن فنر ، فشار اولیـه ای به آنها وارد می شـود، کـه ایـن تـنش اولیـه باعـث مستهلک کردن ضربات و ارتعاشات فنر می گـردد. کـه آن را می تـوان از مزایـای فنرهـای شمشـی ذکـر کـرد.
در تصویر زیر نحوه نصب شدن فنرهای شمشـی را بـه شاسی نشان داده شده است.
فنرپیچشی: این فنرها بطور کلی فنرهائی هستند که تغییر فـرم فنـر بـا پیچش آنها حول محور طولیشان صورت می گیرد. فنرهـای پیچشـی را به دو صورت میله ای و یا تسمه ای مطابق شکل می سازند.
فنر مارپیچی: امروزه این نوع فنر در اکثر خودروها استفاده شده است. فنرهای مارپیچی را در اکسل های نوسان کننـده عقـب و یا در تعلیق آزاد جلو مورد استفاده زیادی دارد. چرا که عـلاوه بر اشـغال فضـای کم، سـبک بوده و احتیاج به سرویس و نگهداری کمی دارد. از معایب فنرهای مارپیچی می توان به عدم انتقال نیروهای کششی و فشاری اشاره کرد. بطور کلی مـی تـوان گفـت فنرهـای مـارپیچی بر عکس فنرهای پیچشی فاقد خاصیت ضزبه گیری هستند که لازم است همراه آنهـا کمـک فنر نیز استفاده شود تا به سرعت ضربات وارده را مستهلک نماید.
هر فنری را بفشاریم و ناگهان رها کنیم به نوسان در می آید که بدلیل وجـود اصـطکاك بـین مولکولهای فنر دامنه نوسانات کم شده و درنهایت از نوسـان مـــی ایســـتد. در خـــودرو نوســانات فنــر و دامنــه ایــن نوســانات بســتگی بــه وزن خودرو و نوع فنربندی دارد. در هر فنــر میــزان اســتهلاك نوسانات تـابع میـزان سـختی فنـر اسـت. بـدین معنـی کـه هرچه فنر سخت تر باشد، به همان نسبت سریعتر و بهتر نوسانات را مستهلک می کند.
فنری در خودرو در اثر ناهمواری های جاده به نوسان درمی آید. هنوز دامنه نوسانات قبلی مستهلک نشـده، که نـاهمواری دیگـر جاده مجددا آن را به نوسان در می آورد، اگر این اتفاق چند مرتبه پی در پی رخ دهد و اتفاقا دامنه همه نوسانات بـرهم منطبـق باشد، اثر این نوسانات با هم جمع شده و ارتباط چرخ با جاده قطع می شود و درنهایت راننده تسلط خـود را بـه خـودرو از دست می دهد. فنرهای سخت بدلیل استهلاك سریع نوسانات و دامنه آنها بر فنرهای نرم اولویت دارند، اما باید درنظر گرفت که فنر سخت تا حد زیادی نرمش خودرو و آسایش سرنشینان را از بین می برد. بـرای حـل ایـن مشـکل در کنـار فنربنـدی خودرو از کمک فنر استفاده می شود. کمک فنر با استفاده از اصطکاك داخلی روغـن ایـن نوسـانات را مسـتهلک کـرده و در نهایت علاوه بر کنترل ساده و تعادل بهتر خودرو آسایش سرنشینان نیز تامین می شود.
در ادامه به چگونگی کارکرد کمک فنر در دو حالت فشار کم و فشار زیاد یا بعبارتی نرمی و سختی پرداخته می شود.
کمک فنرهای تلسکوپی را باید بصورت قائم و یا تا انحناء 45 درجه نصب کرد.
آموزشگاه فن و کار در دپارتمان صنایع خودرو دوره های تخصصی مرتبط با تعمیرات بخش های مختلف خودرو از جمله دوره آموزش برق خودرو ، آموزش جلوبندی ماشین ، آموزش تعمیرات ایسیو و سایر دوره های مرتبط را بصورت صفر تا صد در کارگاهها و تعمیرگاههای مجهز برگزار می کند. در پایان تمامی دوره ها ، به کاراموزان مدرک فنی حرفه ای با اعتبار بین المللی اعطا می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
