آدرس: تهران - میدان انقلاب - روبروی سینما بهمن - نبش خیابان منیری جاوید - آموزشگاه فن و کار
اطمینان و ایمنی یک خودرو بستگی زیادی به سیستم فرمان آن دارد. امروزه از سیستم های جدید و پیشرفته ای بـرای هـدایت خودرو استفاده می شود که تا حدود زیـادی اطمینـان و ایمنـی خودرو و راحتی راننده را تضمین می کند. در این نوشته به تشریح عملکرد قسمت های مختلف سیستم هدایت و فرمان خودرو پرداخته شده است.
اطمینان و ایمنی یک خودرو بستگی زیادی به سیستم فرمان آن دارد. امروزه از سیستم های جدید و پیشرفته ای بـرای هـدایت خودرو استفاده می شود که تا حدود زیـادی اطمینـان و ایمنـی خودرو و راحتی راننده را تضمین می کند. در این نوشته آموزشگاه فن و کار به تشریح عملکرد قسمت های مختلف سیستم هدایت و فرمان خودرو پرداخته شده است.
فهرست مطالب :
سیستم فرمان از جعبه دنده و میله های فرمان تشکیل شده است. حرکت فلکه فرمان به جعبه فرمان منتقـل مـی شـود کـه در آنجا حرکت دورانی به حرکت رفت و برگشتی تبدیل می شود و در حین آن دور و گشتاور نیز تغییـر مـی کننـد. اهرم هـزار خاری جعبه فرمان به رابط های فرمان متصل بوده که حرکت را به محور سگدست و چرخ منتقـل مـی نمایـد. حرکـت یـک چرخ به کمک میله رابطی به چرخ دیگر منتقل می شود. در نتیجه حرکت چرخها تابع هم خواهد بود.
آموزشگاه فن و کار دوره جامع آموزش مکانیک خودرو را با تمرکز بر یادگیری عملی کارآموزان در تعمیرگاههای اختصاصی مجهز بر روی خودروهای واقعی برگزار می کند. این دوره با هدف آماده سازی کارآموزان برای ورود به کار و راه اندازی شغل تحت نظارت سازیمان فنی حرفه ای برگزار می شود. در پایان این دوره مدرک بین المللی مکانیک به کارآموزان اعطا می شود. برای مشاهده سرفصل های کامل این دوره و جزئیات بیشتر روی تصویر زیر کلیک نمایید:
میله های فرمان: چگونگی ساختمان میله های فرمان به سیستیم تعلیق خودرو بستگی دارد. بدین معنی که میل فرمـان بایـد در انواع سیستم های تعلیق اعم از تعلیق آزاد و یا یکپارچه ضمن اجازه نوسان به چرخ امکان گردش هردو چرخ را فراهم کنـد.
بطوریکه چرخ داخل پیچ این امکان را داشته باشد که نسبت به چرخ دیگر گردش بیشتری نماید. در اکسل های یکپارچه ایـن عمل بوسیله زوزنقه فرمان و در اکسل های نوسان کننده بکمک اهرم بندی مخصوص امکان پذیر می شود.
بیشتر بخوانید: تشریح سیستم تعلیق و فنربندی خودرو
جعبه دنده فرمان: جعبه فرمان وظیفه دارد نیروی دست راننده، که به فلکه فرمان اعمال می شـود را طـوری تبـدیل نماید کـه بتوان مقاومت عکس العملی چرخ ها را خنثی کرده و آن را بـه گـردش در آورد. بعـلاوه جعبـه فرمـان وظیفـه دارد حرکـت دورانی فلکه فرمان را به حرکت رفت و برگشتی تبدیل نماید.
در تمام جعبه فرمانها بین دو چرخ دنده مقداری لقی مجاز تعبیه می کنند که این مقدار لقی نباید از 10 تا 15 درجـه تجـاوز کند، چراکه در اینصورت اطمینان رانندگی کاهش می یابد. خلاصی جعبه فرمان قابل تنظیم بوده و باید در حد اسـتاندارد هـر خودروئی طبق کاتولوگ آن خودرو باشد. بطور کلی جعبه فرمان ها را در دو گروه مکانیکی و هیدرولیکی« پرقـدرت » طبقـه بندی می کنند. که در ادامه انواع جعبه فرمانهای مکانیکی را مورد بررسی قرار می دهیم:
در این سیستم ارتباط بین مارپیچ فرمان و مهره انتقال حرکت بوسیله ساچمه برقرار می گردد. درایـن جعبـه فرمان در هرگردش فلکه فرمان، مهره فرمان بدون آنکه بتواند دوران کند در امتداد محور میل فرمان حرکت طولی می نمایـد.
در بدنه خارجی مهره، دندانه ای تعبیه شده که می تواند بوسیله درگیری با یک دنده تاج خروسی آنرا حرکت داده و درنهایت بعلت اتصال دنده تاج خروسی با اهرم هزارخار آن نیز بحرکت درمی آید. لقی بـین دنـده تـاج خروسـی و دنـده روی مهـره بوسیله پیچ و مهره قابل تنظیم است. ولی لقی بین مارپیچ و مهره قابل تنظیم نیست.
اصطلاح هندسه تعلیق جلو مربوط است به زوایای چرخ های جلو، قطعات متصل کننده چرخ هـای جلـو و شاسـی خـودرو می باشد. وجود زوایای مختلف در چرخ های جلو و سیستم تعلیق جلو باعث می شـود کـه چـرخ هـا خودبخـود بصـورت مستقیم و عمود نسبت به جاده قرار گیرند و عکس العملهای مختلف سیستم فرمان از قبیل حرکت مستقیم چرخها در جاده و یا برگشتن فرمان بعد از گردش و یا صدا نکردن تایرها بهنگام حرکت و بالاخره کیفیـت مطلـوب راننـدگی و عـدم لاسـتیک سائی غیرعادی تامین شود. در ادامه به شرح مهمترین زوایای چرخ پرداخته می شود:
زاویه کمبر از انحراف چرخ های جلو نسبت به خط قائم تشکیل می شود که اگر ایـن انحـراف بسـمت بیـرون باشـد، یعنـی فاصله دو چرخ از بالا نسبت به پایین دو چرخ زیادتر باشد آن را کمبر مثبت و در صورتیکه انحراف بسمت داخل باشـد آن را کمبر منفی گویند. مقدار انحراف برحسب درجه و نسبت به خط عمود اندازه گیری می شود.
این زاویه معمولا بصورت مثبت و بین 0 تا 4 درجه است. در غیر اینصورت بهنگام بار کردن خـودرو کمبر منفـی ایجـاد مـی شود. از مزایای زاویه کمبر می توان به سهولت فرمان دادن، جلوگیری از انتقال ضربات چرخ به فلکـه فرمـان و کـاهش بـار وارده به مهره چرخ جلو اشاره کرد. در کنار این مزایا بهر حال زاویه کمبر چه مثبت و چه منفی باعث لاستیک سائی تایر مـی شود.
این زاویه عبارت است ازانحراف محور سگدست از حالت قائم به سمت داخل. این زاویه از دو جهت مطلوب است:
به مجموع دو زاویه کمبر و انحراف محور سگدست زاویه کلی گویند. بعبارت دیگر اگر خطوط محورهای چرخ و سگدست را ادامه دهیم تا باهم برخورد کنند، تشکیل یک زاویه می نماید که زاویه کلی خواهد بود. باتوجه به میزان دو زاویـه کمبـر و انحراف محور سگدست، نقطه برخورد دو محور ذکر شده می توان بالا، پایین و یا روی سطح جاده قرار بگیرد.
تمایل محور سگدست به جلو عقب نسبت به خط قائم را زاویه پیرو گویند. اگر قسمت بالای محور سگدست نسبت به خط قائم به سمت عقب متمایل باشد، چرخ دارای زاویه کستر مثبت ( پیرو ) است. کستر مثبت بـه تعـادل و جهـت یـابی خـودرو کمک می کند. ولی به نیروی گریز از مرکز در سرپیچ ها کمک می کند که نتیجه آن تشدید احتمال پرت شدن خودرو است. با استفاده از زاویه کستر منفی (پیشرو) می توان اثر نیروی گریز از مرکز را کاهش داد و خودرو را در سـر پـیچ هـا بـه سـمت داخل متمایل کرد.
در این زاویه تمایل چرخ های جلو بسمت داخل می باشد. یعنی با اعمال این زاویه فاصله جلوی چرخ نسـبت بـه عقـب آن کمتر خواهد بود. اندازه این اختلاف معمولا بین 2 تا 6 میلیمتر است. از مزایای زاویه تو این مـی تـوان بـه حرکـت چـرخ هـا بصـــــــــورت موازی، جلوگیری از لاستیک سائی، تعدیل بازی احتمالی سیبک هـا و در نتیجــــــــــه جلوگیری از فرمان زدن، اشاره کرد.
برای اینکه خودرو بتواند سر پیچ ها بدون لغزش و براحتی گردش نماید، از نظر هندسی مطابق شکل زیر باید خطـوط عمـود بر هر چهار چرخ از یک نقطه عبور نماید. بعبارت دیگر خودرو بایـد حـول یـک نقطه گردش کند.
هنگام گردش چرخ داخل پیچ روی دایـره کـوچکتری نسـبت بـه چـرخ بیرونـی حرکت می کند، در نتیجه زاویه گردش آن باید نسبت به شاسی بیشتر باشد. یعنـی چرخ داخل پیچ باید نسبت به وضعیت اولیه خود مقدار بیشتری منحرف شود. در نتیجه چرخهای جلو که در حالت عـادی دارای زاویـه سـرجمعی هسـتند، بعـد از گردش به سمت راست یا چپ دارای زاویه سربازی یا تو اوت می شوند.
آموزشگاه فن و کار در دپارتمان صنایع خودرو خود دوره های تخصصی مرتبط با مکانیک و الکترونیک خودرو از جمله دوره های آموزش برق خودرو در دو سطح درجه 1 و 2 ، آموزش جلوبندی ماشین ، آموزش تعمیرات ایسیو خودرو ها و… را بصورت صفر تا صد و عملی در تعمیرگاههای اختصاصی مجهز به تجهیزات بروز برگزار می کند. این دوره ها ویژه بازار کار بوده و در پایان مدرک بین المللی دوره به کارآموزان اعطا می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
