علت های افت فشار پکیج و روشهای رفع آن
کاهش یافتن تدریجی و یا ناگهانی فشار در پکیج های دیواری، مشکلی رایج و متداول است که می تواند عملکرد صحیح و بدون نقص دستگاه را مختل کرده و منجر به افت راندمان گرمایشی آن شود. دلایل متعددی برای این پدیده وجود دارد که شناخت آن ها به تشخیص و رفع دقیق مشکل کمک شایانی می کند.
هدف از نگارش این مقاله؛ آشنایی کامل با دلایل افت فشار پکیج و روش های بر طرف کردن این مشکل است. موضوع پیش رو، برای متخصصان و علاقه مندان حوزه تاسیسات و مالکان ساختمان هایی که از پکیج ها و سیستم های گرمایشی مرکزی استفاده می کنند، امری ضروری و واجب است. با تشخیص به موقع علل افت فشار پکیج های دیواری و انجام اقدامات تعمیراتی و ترمیمی مناسب و هوشمندانه، می توان از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کرده و همچنین عمر مفید پکیج را تا حد قابل توجهی افزایش داد.
دلایل اصلی افت فشار در پکیج های دیواری
کاهش یافتن تدریجی و یا ناگهانی فشار در پکیج های دیواری، مشکلی رایج و متداول است که می تواند عملکرد صحیح و بدون نقص دستگاه را مختل کرده و منجر به افت راندمان گرمایشی آن شود. دلایل متعددی برای این پدیده وجود دارد که شناخت آن ها به تشخیص و رفع دقیق مشکل کمک شایانی می کند. برخی از اصلی ترین و شایع ترین این علل عبارت اند از:
- نشتی در سیستم لوله کشی پکیج : این نشتی ممکن است در اتصالات، شیرآلات و یا حتی خود لوله ها رخ دهد و به تدریج باعث کاهش فشار آب در مدار پکیج گردد. لازم به ذکر است؛ در این حالت، پمپ مورد استفاده در دستگاه مجبور می شود با شدت بیشتری کار کند تا آب گرم را به رادیاتورها برساند و در نتیجه مصرف انرژی افزایش می یابد.
- وجود هوا در سیستم لوله کشی : در این حالت؛ هوا به عنوان یک گاز غیر قابل تراکم، فضای خالی موجود در لوله ها را اشغال کرده و مانع از جریان آزادانه آب و در نتیجه، پایداری و ثبات فشار آن می شود. این پدیده به ویژه در هنگام پر کردن اولیه سیستم و یا در صورت وجود نشتی های کوچک که هوا را به داخل سیستم می کشند، اتفاق می افتد.
- خرابی یا گرفتگی پمپ سیرکولاتور پکیج : این پمپ، وظیفه گردش آب گرم در سیستم را بر عهده دارد و در صورت خرابی یا کاهش کارایی آن (در اثر گذشت زمان و فرسودگی و یا دیگر عوامل) فشار آب در مدار پکیج دیواری کاهش می یابد. به علاوه، رسوبات و جرم هایی که در طول زمان در داخل پمپ تشکیل می شوند، قادر اند عملکرد آن را مختل کرده و افت فشار پکیج را به دنبال داشته باشند.
- خرابی یا تنظیم نادرست شیر اطمینان پکیج : این شیر به منظور جلوگیری از افزایش بیش از حد فشار آب در سیستم نصب می شود. به همین دلیل، در صورت خرابی یا تنظیم نادرست شیر اطمینان، آب به طور مداوم از شیر خارج شده و باعث کاهش فشار در سیستم می گردد.
- استفاده از آب با کیفیت پایین : آب هایی که حاوی املاح زیاد باشند نیز می توانند به مرور زمان باعث تشکیل رسوبات در داخل لوله ها و پمپ شده و عملکرد استاندارد و اصولی پکیج را مختل کنند. این رسوبات، سبب انسداد لوله ها و کاهش جریان آب شده و در ادامه، کاهش ناگهانی یا تدریجی فشار دستگاه را رقم می زنند.
- خرابی مبدل حرارتی پکیج : مسئولیت و نقش مبدل حرارتی در پکیج های دیواری؛ انتقال حرارت از سوی مشعل به سمت آب می باشد؛ بنابراین در زمان ترک خوردگی یا سوراخ شدن این قطعه، آب گرم به تدریج از مبدل خارج شده و باعث کاهش فشار در سیستم می گردد.
عواقب ناشی از افت فشار پکیج و عدم توجه به آن
کم شدن فشار در سیستم های گرمایشی ساختمان، به ویژه در پکیج های دیواری، می تواند عواقب ناخوشایند متعددی را به دنبال داشته باشد. یکی از مهم ترین نتایج و اثرات منفی این پدیده، کاهش راندمان گرمایشی دستگاه است. با افت فشار آب در مدار پکیج، گردش آب گرم در سیستم به کندی انجام شده و در نتیجه، انتقال حرارت از مبدل حرارتی به رادیاتورها با مشکل مواجه می شود. این امر به نوبه خود، کاهش دمای آب گرم مصرفی و عدم تامین گرمایش مناسب محیط را به دنبال خواهد داشت.
علاوه بر کاهش راندمان، افت فشار می تواند به خرابی زود هنگام پمپ سیرکولاتور نیز منجر شود. در واقع؛ پمپی که برای جبران کم شدن فشار، مجبور به کار با شدت بیشتری شود؛ در معرض سایش و خرابی قرار گرفته و عمر مفید آن به شدت کاهش می یابد. به علاوه، افزایش فشار بر روی اجزای دیگر پکیج، مانند شیرهای اطمینان و مبدل حرارتی، می تواند عملکرد آن ها را نیز با مشکل مواجه کند.
از دیگر عواقب کاهش فشار پکیج های دیواری، خطر یخ زدگی لوله ها به ویژه در فصول سرد سال است. با کاهش فشار آب، احتمال تشکیل حباب های هوا در سیستم افزایش می یابد و این حباب ها به عنوان عایق حرارتی عمل کرده و باعث کاهش دمای آب در برخی نقاط سیستم می شوند. در صورت کاهش بیش از حد دمای آب (تا زیر نقطه انجماد) احتمال یخ زدگی لوله ها و ایجاد ترک در آن ها وجود دارد که می تواند خسارات جبران ناپذیری را به سیستم گرمایشی وارد کند.
روش های تشخیص افت فشار پکیج و ارزیابی میزان آن
برای تشخیص افت فشار پکیج در منزل و بدون نیاز به مشورت با تعمیرکار و متخصص تاسیسات، می توان از روش های ساده و در دسترس استفاده کرد که برخی از کاربردی ترین این ترفندها عبارت اند از:
-
بررسی وضعیت فشار سنج پکیج
ساده ترین روش بررسی وضعیت فشار سنج نصب شده بر روی پکیج است. این فشار سنج، میزان فشار آب در مدار پکیج را نشان می دهد و با مقایسه کمیت نشان داده شده توسط آن با مقدار استاندارد مشخص شده در دفترچه راهنمای پکیج (که معمولا 1 الی 2 بار است) می توان به وجود افت در میزان فشار موجود در دستگاه پی برد.
نکته: بار یا به انگلیسی Bar واحد فشار مایعات و گازها است و هر یک بار معادل 100 کیلو پاسکال یا فشار یک اتمسفر می باشد.
-
بررسی دمای آب گرم و صدای پمپ
در صورت افت فشار پکیج های دیواری، دمای آب گرم کاهش یافته و ممکن است آب گرم کافی برای تمام مصارف در بخش های مختلف ساختمان تامین نشود. به علاوه، می توان با بررسی صدای تولید شده توسط پمپ سیرکولاتور نیز به وجود این مشکل پی برد؛ چرا که افزایش صدای پمپ، نشان دهنده تلاش بیشتر قطعه برای جبران افت فشار در دستگاه است.
-
استفاده از دستگاه های اندازه گیری مخصوص پکیج
برای ارزیابی دقیق تر میزان افت فشار، می توان از دستگاه های اندازه گیری مخصوص پکیج های دیواری استفاده کرد. تجهیزات اندازه گیری پکیج شامل مانومتر، ترموستات، فشار سنج، گاز سنج، جریان سنج، کیت های اندازه گیری و … هستند که برای تعیین میزان فشار، بیشتر از مانو متر و فشار سنج های پیشرفته استفاده می شود. این دستگاه ها با دقت بسیار بالا، میزان فشار را اندازه گیری کرده و به تشخیص دقیق تر و سریع تر مشکل و یافتن راه حل برای آن کمک می کنند. در صورتی که این ابزارها را در اختیار ندارید می توانید از تکنسین ها و تعمیرکاران پکیجی حرفه ای و با تجربه بخواهید تا با استفاده از این تجهیزات تخصصی، به طور کامل سیستم را بررسی کرده و علت اصلی افت فشار را شناسایی نمایند.
اقدامات اولیه و تخصصی برای رفع افت فشار پکیج
برای رفع این مشکل، در ابتدا می توان اقدامات نسبتا ساده ای را انجام داد و سپس در صورت نیاز، با تکنسین ها و تعمیرکاران پکیج و سیستم های گرمایشی تماس گرفت. پس از اطمینان از بسته بودن شیرهای به کار رفته در رادیاتورها، شیر پرکن (عکس این قطعه در ادامه آورده شده است) را به آرامی باز کرده و تا رسیدن فشار به محدوده استاندارد (در اکثر پکیج ها این مقدار 1 الی 2 بار می باشد) عمل پر کردن سیستم را ادامه می دهیم. در صورتی که افت فشار همچنان ادامه یافت، احتمال نشتی در سیستم وجود دارد که نیازمند بررسی دقیق و رفع نشتی توسط تکنسین متخصص است.
در صورت عدم موفقیت، لازم است تا تعمیرات تخصصی بر روی پکیج انجام شود. در این شرایط، ممکن است نیاز به تعویض قطعاتی همچون پمپ سیرکولاتور، شیر اطمینان، مبدل حرارتی، دیگ چگالشی و یا برد الکترونیکی دستگاه باشد. تشخیص دقیق قطعه معیوب و تعویض آن توسط تکنسین مجرب، گامی ضروری برای رفع کامل مشکل افت فشار پکیج است. علاوه بر این، توصیه می شود که به صورت دوره ای نسبت به سرویس و تعمیرات جزئی پکیج اقدام نموده تا بدین ترتیب، از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود.
لازم به ذکر است که انجام تعمیرات پکیج نیازمند دانش فنی و تخصص و تجربه کافی است و پیشنهاد می کنیم این کار توسط افراد متخصص و آموزش دیده انجام شود. خودسرانه اقدام کردن نسبت به تعمیر پکیج، ممکن است منجر به آسیب های جدی به دستگاه و حتی خطرات جانی شود. همچنین، استفاده از قطعات یدکی اصلی و با کیفیت در هنگام تعمیر، نقش مهمی در افزایش طول عمر و کارایی پکیج های دیواری دارد.
بیشتر بخوانید: عیب یابی های رایج پکیج دیواری و نحوه برطرف کردن آنها
پیشگیری از افت فشار پکیج و و افزایش طول عمر آن
برای جلوگیری از این مشکل و افزایش طول عمر مفید پکیج، رعایت برخی نکات ضروری است. به منظور اختصار و درک بهتر مطلب؛ در جدول زیر، مهم ترین راهکارهای پیشگیری از کاهش یافتن فشار در این دستگاه ها به طور خلاصه ارائه شده است.
اقدامات پیشگیرانه | توضیح بیشتر | مزایا و نتایج این اقدامات |
نظارت منظم بر فشار پکیج | با استفاده از فشار سنج نصب شده بر روی دستگاه، فشار پکیج را به طور مرتب بررسی کنید و این نکته را در نظر داشته باشید که کاهش فشار، نشان دهنده وجود مشکل جدی در دستگاه است. | تشخیص زود هنگام مشکلات و جلوگیری از آسیب های جدی تر |
رسوب زدایی دوره ای | با استفاده از محلول های مخصوص، رسوبات داخل مبدل حرارتی و لوله ها را به طور دوره ای پاک کنید. | بهبود انتقال حرارت، کاهش مصرف انرژی و افزایش راندمان پکیج |
جلوگیری از ورود هوا به سیستم | نشتی های احتمالی در اتصالات را بر طرف کنید زیرا وجود هوا در سیستم باعث کاهش فشار و ایجاد صداهای غیر عادی در آن می شود. | افزایش کارایی پمپ و کاهش اصطکاک، خوردگی و آسیب به قطعات |
بررسی عملکرد پمپ سیرکولاتور | اطمینان حاصل کنید که پمپ سیرکولاتور به درستی کار می کند و ظرفیت آن برای سیستم کافی است. | گردش بهتر آب در سیستم و جلوگیری از ایجاد جریان هوای سرد در دستگاه |
استفاده از فیلتر آب ورودی | نصب فیلتر آب ورودی به پکیج، از ورود ذرات جامد و رسوبات به سیستم جلوگیری می کند. | کاهش رسوب گیری و افزایش طول عمر مبدل حرارتی |
عایق بندی لوله ها | عایق بندی اصولی و حرفه ای لوله های پکیج، از اتلاف حرارت جلوگیری کرده و سبب افزایش راندمان سیستم می شود. | کاهش مصرف انرژی و افزایش عمر مفید لوله ها |
سرویس دوره ای پکیج | به طور مرتب پکیج را توسط تکنسین های مجرب و ماهر سرویس کاری کنید تا این متخصصان با بررسی کامل سیستم، مشکلات احتمالی را شناسایی و بر طرف نمایند. | افزایش طول عمر پکیج و کاهش هزینه های تعمیر |
با رعایت نکات ذکر شده در جدول بالا و انجام سرویس های منظم و دوره ای بر روی دستگاه توسط تکنسین های کارآزموده، می توانید از کاهش فشار پکیج جلوگیری کرده و طول عمر آن را به طرز فوق العاده ای بیشتر نمایید. بدیهی است که این امر باعث کاهش مصرف انرژی و هزینه های تعمیرات در بلند مدت خواهد شد.
ما در آموزشگاه فن و کار؛ با هدف ارتقای سطح کیفی خدمات ارائه شده در صنعت تاسیسات و پاسخ گویی به نیاز روز افزون بازار، دوره های تخصصی آموزش تعمیرات پکیج دیواری و نصب و راه اندازی آن را برای همه علاقه مندان با هر سابقه شغلی و تحصیلی برگزار می کنیم. در این دوره ها، شما کارآموزان گرامی با حضور در کارگاه های پیشرفته و مجهز و بهره گیری از جدید ترین متدهای آموزشی و تدریس خوب اساتید مجرب و با تجربه، این امکان را دارید تا دانش نظری خود را به مهارت های عملی تبدیل کرده و به عنوان یک تکنسین ماهر در این حوزه شروع به فعالیت نمایید. از دیگر دوره های مهم فن و کار در حوزه تاسیسات می توان به دوره هایی مانند آموزش لوله کشی ساختمان ، آموزش تعمیرات کولر گازی و نصب آن، داکت اسپیلیت و … اشاره کرد که لیست کامل آن ها را می توانید از طریق منوی سایت مشاهده فرمایید.