علت و علائم خرابی باتری ماشین
باتری یکی از مهم ترین قطعات موجود در اتومبیل ها بوده و نقشی اساسی در فعالیت های متعددِ این وسایل نقلیه (اعم از روشن شدن موتور، تامین انرژی سیستم های الکتریکی ماشین، ذخیره سازیِ نیروی برق حاصل از دینام و …) را بر عهده دارد. خرابی این قطعهِ کلیدی، می تواند تجربه ای ناخوشایند و پر مخاطره را برای رانندگان و صاحبان خودرو رقم زند؛ چرا که متوقف شدن ناگهانی در جاده، به خصوص در شرایط جوی نامساعد یا تاریکی شب، می تواند علاوه بر اتلاف وقت، خطرات جانی و امنیتی را نیز به همراه داشته باشد.
در این مقاله، به بررسیِ دقیقِ ابعاد مختلف خرابی باتری ماشین می پردازیم و با زبانی ساده و در عین حال علمی، به ارائه اطلاعات جامعی در این زمینه می پردازیم.
برای یادگیری صفر تا صدِ مباحث مربوط به باتری خودروهای داخلی و بین المللی (شامل آشنایی با انواع باتری و علل خرابی آن ها، عیب یابی باتری با روش های مختلف، تعمیر و تعویض باتری، پیشگیری از خرابی باتری با اقدامات حرفه ای و اثر بخش، کا با ابزار و تجهیزات متنوع مثل مولتی متر، تستر و …) می توانید در دوره های تخصصی آموزش برق خودرو در آموزشگاه فن و کار شرکت نمایید. جهت مشاهده سرفصل های دوره برق خوردو روی تصویر زیر کلیک نمایید:
نشانه های خرابی باتری خودرو و نحوه تشخیص آن
در جدول زیر، به برخی از علائم رایجِ مربوط به خرابی باتری ماشین در بخش های مختلف و نحوه تشخیص باتری خراب ماشین اشاره شده است:
| قطعات یا عملیات وابسته به باتری | نمونه علائم خرابی باطری خودرو | نحوه تشخیص خرابی باتری ماشین |
| استارت زدن | استارت نخوردن یا دیر استارت خوردن خودرو | باعث کاهش قدرت باتری برای تامین جریان کافی جهت راه اندازی موتور و استارت خوردن اتومبیل می شود. این مشکل غالبا ناشی از فرسودگی صفحات داخلی باتری، سولفاته شدن، خوردگی پایانه ها و یا افت ولتاژ می باشد. |
| روشنایی و چراغ ها | ضعیف شدن یا چشمک زدن چراغ ها | سبب کم شدنِ ولتاژ باتری می شود؛ به حدی که دیگر نمی تواند جریان کافی برای روشنایی کامل چراغ ها را تامین کند. این مسئله می تواند ناشی از فرسودگی باتری، خرابی دینام و یا مشکلات مربوط به سیستم برق خودرو باشد. |
| سیستم الکترونیک و قطعه های الکتریکی ماشین | عملکرد نامنظم سیستم های الکتریکی | افت ولتاژ باتری می تواند باعث عملکرد نامنظم سیستم های الکتریکی مانند رادیو، سیستم تهویه مطبوع، قفل های مرکزی و شیشه های برقی شود. |
| ظاهر باطری خودرو | پوسته باتری ترک خورده یا ورم کرده | عواملی مانند گرمای غیر عادی و شارژ بیش از حدِ مجاز و یا فرسودگی؛ همگی قادر هستند سبب ترک خوردن و یا ورم کردن پوسته باتری شوند. این امر معمولا خطر نشت اسید باتری و آسیب به اجزای دیگر خودرو را به همراه دارد. |
| صدای غیر عادی باتری | صدای کلیک یا تق تق هنگام استارت زدن | این صدا غالبا به دلیلِ شل شدن اتصالات باتری، خوردگی پایانه ها و یا فرسودگی شدید صفحات داخلی باتری به وجود می آید. |
| بوی بد در باتری | بوی گندیدگی و ناخوشایند از باتری | این بو نشان دهنده نشت اسید باتری است که خود می تواند متاثر از ترک خوردگی یا سوراخ شدن پوسته باتری باشد. دقت داشته باشید که اسید باتری خورنده است و قادر است به چشم، پوست و لباس آسیب برساند؛ لذا در مواجهه با آن باید نهایتِ احتیاط را لحاظ کرد. |
دسته بندی دلایل خرابی باطری خودرو
عوامل متعددی در طول عمر و نحوه عملکرد باتری ماشین نقش دارند؛ به همین دلیل خرابیِ این قطعه می تواند ناشی از مجموعه ای از شرایط به هم پیوسته باشد. دلایل اصلی و رایجِ خراب شدن باتری ماشین را در پنج دسته بندی زیر قرار داده ایم:
- عوامل مربوط به عمرِ مفید و فرسودگی
- دلایل مخصوص به شرایط آب و هوایی
- علل مربوط به سیستم برق خودرو
- فاکتورهای مخصوص به نحوه نگهداری و استفاده
- دیگر دلایل مربوط به خرابی باطری
این که منظور مان از هر یک از این دلایل دقیقا چیست؛ موضوعی است که در بخش های بعدی به طور مفصل مورد بررسی قرار خواهیم داد، پس تا پایان مطلب همراه ما باشید.
1) تاثیر زمان و فرسودگی در خراب شدن باتری ماشین
باتری های به کار رفته در انواع خودروها (با هر کیفیتِ ساخت و برندی) با گذشت زمان و طی کردنِ چرخه های شارژ و دشارژ مکرر، به تدریج فرسوده شده و از کارایی آن ها کاسته می شود. این امر در نهایت منجر به خرابی باتری و عدم توانایی آن در انجام وظایفی گوناگون خود خواهد شد. در ادامه دو عاملِ پایان یافتن عمر مفید و فرسودگی تدریجی و تاثیر آن ها در معیوب شدن باطری ماشین را به طور دقیق تر بررسی خواهیم کرد.
پایان عمر مفید
باتری استفاده شده در هر مدل و نوع خودرویی دارای عمر مفید مشخصی است که بر حسبِ واحدهایی مانند ماه یا سال سنجیده می شود. این عمر مفید به عوامل مختلفی از جمله نوع باتری، شرایط آب و هوایی، نحوه استفاده از خودرو و … بستگی دارد. به طور کلی، باتری های خودرو در آب و هوای گرم و یا در شرایطی که رانندگی های کوتاه و مکرر انجام می شود، عمر کوتاه تری دارند.
پس از اتمام عمر مفیدِ قطعه، باتری به تدریج توانایی خود را در ذخیره سازی انرژی الکتریکی از دست می دهد. این امر به این معنی است که باتری نمی تواند به اندازه کافی شارژ نگه دارد و در نتیجه، رانندگان در هنگام استارت زدن خودرو یا استفاده از لوازم برقی اتومبیل، با مشکل مواجه خواهند شد. علائم رایجِ نشان دهندهِ پایان عمر مفید باتری شامل مواردی مثل استارت خوردن ضعیف ماشین، روشن شدن چراغ های عقب و جلو و دیگر چراغ ها به صورت کم نورتر و نیاز به شارژ باتری با فواصل زمانیِ کوتاه تر می شود.
فرسودگی تدریجی
علاوه بر پایان عمر مفید باتری ماشین می تواند به دلیل فرسودگی تدریجی نیز خراب شود. به عبارت دقیق تر می توان گفت؛ رویدادهای متعدد (از جمله خوردگی، سولفاته شدن صفحات داخلی یا پلیت ها، گرم شدن بیش از حد و …) باعث کهنه و فرسوده شدن باتری مورد استفاده در اتومبیل ها شده و کارایی و عملکرد صحیح آن را با مشکل مواجه می سازند که در ادامه این رویدادها را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
- خوردگی: هنگامی روی می دهد که پایانه های باتری در معرض رطوبت یا اسیدِ موجود در خودِ باتری قرار بگیرند. این امر منجر به ایجاد رسوباتی می شود که جریان الکتریکی را مسدود کرده و از عملکرد باتری می کاهند.
- سولفاته شدن صفحات: این پدیده زمانی اتفاق می افتد که باتری به طور کامل تخلیه شده و برای مدت طولانی در این حالت باقی بماند. دلیل علمی برای خرابی باتری ماشین (ناشی از سولفاته شدن) را این طور می توانیم توضیح دهیم که در این شرایط، کریستال های سولفات سرب روی صفحات باتری تشکیل می شوند و از شارژ شدن کامل این قطعه جلوگیری می کنند.
- گرم شدن بیش از حد: به وجود آمدن حرارت غیر عادی در باتری می تواند به صفحات (پلیت ها) و سایر اجزای داخلی آن آسیب برساند. به علاوه؛ گرمای زیاد باعث افزایش سرعت واکنش های شیمیایی داخل باتری شده و عمر مفید آن را کاهش می دهد.
عواملِ گوناگون دیگری نیز می توانند فرسودگی تدریجی باتری و خرابی آن در بلند مدت را به دنبال داشته باشند که برخی از شایع ترینِ آن ها شامل نوسانات ولتاژ، اتصال کوتاه، ضربه خوردن و … می شوند.
2) اثر آب و هوا بر ایرادات باطری ماشین
شرایط آب و هوایی یکی از اصلی ترین عوامل خارجی موثر بر طول عمر و کیفیتِ عملکرد باتری است. به عبارت بهتر می توانیم بگوییم؛ قرار گرفتن اتومبیل در وضعیتِ نامساعدِ آب و هوایی (از جمله سرما و گرمای شدید و تغییرات ناگهانی دما و …) به مرور زمان به باتری صدمه زده و سبب خرابی آن می شود. در ادامه، توضیحات بیشتری در مورد هر یک از این شرایط آب و هوایی و نقشِ آن ها در مختل کردن کارکرد باطری ماشین ارائه خواهیم کرد.
سرمای شدید
در دماهای بسیار پایین، واکنش های شیمیایی درون باتری کندتر شده و در نتیجه، ظرفیت آن برای ذخیره سازی و تولید انرژی کاهش می یابد. این مسئله به خصوص در هنگام استارت زدن خودرو مشهودتر است، زیرا موتور برای روشن شدن به جریان الکتریکی بیشتری نیاز دارد. در شرایطی که باتری ضعیف شده باشد، ممکن است خودرو روشن نشود و یا با دشواری روشن شود.
علاوه بر این، سرما و برودتِ زیاد می تواند سولفاته شدن صفحات باتری را به دنبال داشته باشد. همان طور که در بخش های قبلی تشریح کردیم؛ با وقوعِ پدیده سولفاته شدن، کریستال های سولفات سرب بر روی صفحات باتری تشکیل گشته و مانع از عملکرد صحیح آن می شوند. لازم است بدانید، این پدیده قادر است به طور دائمی به باتری آسیب برساند و ظرفیت و طول عمر آن را به مقدار قابل توجهی کم کند.
گرمای شدید
درست مانند سرما و برودتِ مفرط، گرمای شدید نیز می تواند برای باتری ماشین مضر و خطر آفرین باشد چرا که در دماهای بالا، سرعت واکنش های شیمیایی درون باتری افزایش یافته و این موضوع منجر به تبخیر شدن الکترولیت آن می شود. لازم است توضیح دهیم، الکترولیت مایعی اسیدی است که بین صفحات / پلیت های باتری قرار دارد و برای عملکرد صحیح آن بسیار مهم و ضروری است.
تبخیر شدن الکترولیت می تواند منتج به کاهش سطح این ماده در باتری شده و صفحات را در معرضِ تماس مستقیم با هوا قرار دهد. این برخوردِ مستقیم به خوردگی صفحات و در نهایت خرابی باتری منتهی می شود. گرمای شدید همچنین می تواند باعث افزایشِ جریانِ پدیدهِ خود تخلیه باتری شود. جریان خود تخلیه، جریانی است که در هنگام غیر فعال بودن باتری و زمانی که از این قطعه استفاده نمی شود، از آن عبور می کند. با افزایش دما، سرعت این فرآیند افزایش یافته و باتری سریع تر خالی می شود.
تاثیر تغییرات ناگهانی دما
تغییرات غیر مترقبه و ناگهانی دما (مانند گذر از سرمای شدید به گرمای شدید یا بالعکس در یک بازه زمانی کوتاه) می تواند تنش قابل توجهی را به باتری ماشین وارد کند و این تنش منجر به ترک خوردگی صفحات باتری و جدا شدن آن ها از اتصالات می گردد که در نهایت خراب شدن باتری را به دنبال خواهد داشت.
3) علل خرابی باتری مربوط به سیستم برق خودرو
با وجود این که سیستم برق خودرو برای عملکرد باتری ضروری است، اما در عین حال می تواند عاملی برای خرابی زود هنگام و یا نقص آن نیز باشد. در ادامه به بررسی علمی این موضوع می پردازیم و توضیح می دهیم که چرا و چگونه سیستم برق اتومبیل می تواند بر عمر و کارکرد باتری تاثیر منفی بگذارد.
خرابی دینام
دینام یا آلترناتور وظیفه شارژ مجدد باتری را بر عهده دارد. در صورتی که دینام به درستی کار نکند، باتری به مرور زمان تخلیه شده و ضعیف می گردد. عملکردِ ناقص آلترناتور می تواند به دلیل فاکتورهای متعدد مانند خرابی بلبرینگ ها، فرسودگی قطعات داخلی یا مشکلات مربوط به سیم کشی و اتصالات به کار رفته در اتومبیل رخ دهد.
وقوعِ رویدایی هایی مثل کم نور شدن چراغ ها، استارت خوردن ضعیف و یا استارت نخوردن ماشین، می توانند بیانگر خرابی دینام و یا ضعیف شدن باتری باشند. در چنین شرایطی، باتری به طور کامل شارژ نشده و ظرفیت خود را از دست می دهد و در نهایت نیاز به تعویض خواهد داشت.
اضافه بار الکتریکی
سیستم برق خودرو برای تامین نیرویِ الکتریکیِ مورد نیاز تجهیزات مختلف آن طراحی شده است. با این حال، نصب لوازم جانبی الکتریکی غیر استاندارد و یا استفاده بیش از حد از تجهیزات برقی خودرو، بار اضافی (بیشتر از ظرفیت وسیله نقلیه) بر روی سیستم برق و باتری تحمیل می کند. این موضوع می تواند منجر به گرم شدن بیش از حد باتری، فرسایش صفحات داخلی آن و در نهایت کاهش عمر مفید آن شود. به عنوان مثال، استفاده از سیستم های صوتی پر قدرت، اضافه کردن تجهیزاتِ روشنایی غیر استاندارد و یا به کارگیریِ گرم کن های صندلی به مدت طولانی، از جمله مهم ترین عواملی هستند که اضافه بار الکتریکی به وجود آورده و به باتری فشار وارد می کنند.
اتصالات معیوب
وجودِ هر گونه نقص و یا اتصالی در سیستم برق خودرو، می تواند منجر به هدر رفتن جریان الکتریکی و تخلیه باتری شود. این مسئله به خصوص در محلِ قرار گیریِ اتصالات باتری و یا سیم های مربوط به آن شایع تر است. علائمی نظیر خوردگی سر باتری ها، پارگی یا شل شدن سیم ها و یا وجود جرقه در محل اتصالاتِ مختلفِ مربوط به باتری و بخش های دیگر ماشین، معمولا نشان دهنده وجود اتصالی در سیستم برق می باشند. در چنین شرایطی، باتری به طور مداوم در حال تخلیه بوده و حتی ممکن است آسیب های جدی به آن وارد شود.
مشکلات مربوط به رگولاتور ولتاژ
رگولاتور ولتاژ وظیفه تنظیم ولتاژ خروجی دینام را بر عهده دارد تا بدین ترتیب از وقوعِ نوساناتِ مکرر در ولتاژ و آسیب به تجهیزات الکتریکی خودرو جلوگیری شود. خرابی رگولاتور می تواند منجر به افزایش و یا کاهش بیش از حد ولتاژ باتری شده و به آن صدمه بزند. پدیده هایی مانند روشن شدن ناگهانی و شدید چراغ ها، بوی سیم سوخته و یا خاموش شدن ناگهانی خودرو، غالبا حاکی از خرابی رگولاتور و یا مشکلات مربوط به ولتاژ سیستم هستند. در چنین مواقعی، باید برای بررسی و تعمیر سیستم برق به یک متخصص مراجعه کرد و از انجامِ اقدامات خودسرانه و ناآگاهانه بر روی خودرو اجتناب نمود.
4) تاثیر نحوه نگهداری و استفاده بر خراب شدن باطری
عدم مراقبت و نگهداری صحیح از باتری، یکی دیگر از عوامل کلیدی و مهم در کاهش طول عمر و خرابی زود هنگام آن به شمار می رود. در ادامه به بررسی برخی از رایج ترین موارد نگهداری و استفاده نادرست که به باتری ماشین آسیب می رسانند، می پردازیم.
عدم مراقبت و نگهداری
عدم مراقبت و نگهداری صحیح باتری ماشین، شامل اقدامات متعددی می شود که برخی از مخرب ترینِ آن ها عبارت اند از:
- عدم بررسی سطح الکترولیت: همان طور که قبلا ذکر شد؛ الکترولیت مایعی با خاصیت و ویژگی های اسیدی می باشد که بین صفحات داخلی باتری قرار می گیرد و وجود آن برای عملکرد صحیح و بدون اختلالِ این قطعه واجب و لازم است. کمبود الکترولیت می تواند به گرم شدن بیش از حد باتری، سولفاته شدن صفحات و در نهایت خرابی باتری منجر شود.
- تمیز نکردن پایانه های باتری: با گذشت زمان، پایانه های باتری ممکن است به دلیل خوردگی و اکسیداسیون کثیف شوند و این امر معمولا جریان الکتریکی را مسدود کرده و باعث ضعف باتری و سپس معیوب شدنِ آن می گردد.
- شارژ بیش از حد: اگر تعداد دفعات و میزانِ شارژ کردن باتری از حد مجاز فراتر رود (باطری به مقدار زیاد و در فواصل زمانی فوق العاده کوتاه شارژ شود) به صفحات آن آسیب رسیده و در نتیجه طول عمر قطعه کم می شود. برای جلوگیری از این مسئله، باید از دستگاه های مخصوص شارژ که کیفیت بالایی دارند استفاده نمود و باتری را بیش از حد مجاز شارژ نکرد.
رانندگی های کوتاه و مکرر
رانندگی های کوتاه و مکرر فرصت کافی برای شارژ کامل باتری را به آن نمی دهند. در این شرایط، باتری دائما در حال تخلیه و شارژ شدن است که این موضوع می تواند به صفحات آن آسیب برساند و طول عمر قطعه را دچار نقصان و کاستی کند. برای جلوگیری از وقوع این مسئله، سعی کنید تا حد امکان از رانندگی های کوتاه خودداری نموده و در صورت لزوم، مسافت های طولانی تری را طی کنید تا باتری فرصت کافی برای شارژ شدن داشته باشد.
رها کردن خودرو برای مدت طولانی
اگر خودرو برای مدت طولانی (بیش از دو هفته) بدون استفاده رها شود، باتری آن به تدریج دشارژ می شود و این موضوع سولفاته شدن صفحات باتری و در نهایت از کار افتادن آن را به دنبال خواهد داشت. برای جلوگیری از این امر، اگر قصد دارید برای مدت طولانی از خودرو استفاده نکنید، بهتر است باتری را از آن جدا نموده و یا از یک شارژر نگهدارنده استفاده کنید.
5) دیگر دلایل خرابی باطری ماشین
باتری خودرو قطعه ای فوق العاده حساس است و می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی دچار آسیب و خرابی شود. سه عامل رایج دیگر در خرابی باتری ماشین که در دسته بندی خاصی جای نمی گیرند؛ عبارت اند از:
لرزش و ضربه
باتری های به کار رفته در خودروهای امروزی از اجزایی با ظرافتِ ساختِ فوق العاده بالا (از جمله قطعاتی مثل صفحات سربی نازک، قطب و صفحه مثبت، جدا کننده، قطب و صفحه منفی، درپوش، خمیر، جعبه باتری و …) تشکیل شده اند که با دقتِ مثال زدنی به یکدیگر متصل هستند. لرزش و ضربه ناگهانی به بدنه باتری می تواند باعث شکستن این صفحات و در نتیجه ایجاد اتصالات کوتاه داخلی و نشت اسید شود. این اتفاق نه تنها کارایی باتری را به شدت کاهش می دهد، بلکه می تواند منجر به گرم شدن بیش از حد، انفجار و انتشار گازهای سمی نیز شود.
علاوه بر این، لرزش و ضربه مداوم در خودرو به مرور زمان باعث سست شدن اتصالات باتری و قطب های موجود در آن می شود. این موضوع سبب ایجادِ اختلال در جریان الکتریکی و افت ولتاژ باتری می گردد که در نهایت روشن نشدن خودرو و یا تخلیه سریع باتری را به دنبال خواهد داشت.
نفوذ رطوبت و خیس شدن باتری
باتری خودرو برای داشتنِ عملکرد صحیح و بدون نقص باید در محیطی خشک و عاری از هر گونه رطوبت نگهداری شود. نفوذ آب و رطوبت به داخل باتری باعث خوردگی صفحات سربی و قطب های آن می گردد. این امر نه تنها ظرفیت باتری را کاهش می دهد، بلکه پدیده هایی مثل اتصالات کوتاه و تخلیه سریع باتری را نیز به وجود می آورد. از طرف دیگر، خیس شدن باتری می تواند عایق بندی آن را از بین ببرد و منتج به نشت اسید باتری شود. همان طور که می دانید؛ اسید باتری ماده ای خورنده می باشد که قادر است به بدنه خودرو، سیم ها و سایر اجزای فلزی آن آسیبِ جدی برساند.
استفاده از باتری نامناسب و تقلبی
استفاده از باتری نامناسب و تقلبی برای خودرو یکی از شایع ترین دلایل خرابی زود هنگام باتری است؛ چرا که باتری های تقلبی معمولا از مواد نامرغوب ساخته شده و به همین دلیل از کیفیت پایینی برخوردار هستند. از طرف دیگر؛ این باتری ها نسبت به نمونه های اصل و اورجینال؛ ظرفیت و طول عمر کمتری دارند و ممکن است در عملکرد سیستم های الکتریکی خودرو اختلال ایجاد کرده و به سایر اجزای آن آسیب برسانند. در نهایت باید بگوییم؛ باتری های تقلبی معمولا از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و در برابر لرزش، ضربه و تغییرات دما؛ عملکردِ بسیار ضعیفی دارند.
برگزاری کلاس های آموزش تمامی شغل های مرتبط با تعمیرات خودرو دپارتمان اتومکانیک آموزشگاه فن و کار
نحوه پیشگیری و حل مشکل خرابی باتری خودرو
باتری های به کار رفته در انواع خودروهای مدل پایین و حتی مدل بالا، همگی عمر محدودی دارند و در گذر زمان، به دلیل عوامل مختلفی ممکن است دچار فرسودگی و ایراداتِ متعدد شوند. خرابی باتری خودرو می تواند مشکلات بسیار زیاد؛ از جمله روشن نشدن خودرو، از کار افتادن سیستم های الکتریکی و حتی آسیب به سایر اجزای خودرو را به دنبال داشته باشد.
خوشبختانه، با انجام اقدامات پیشگیرانهِ بجا و مناسب می توان عمر مفید باتری خودرو را افزایش داد و از بروز مشکلات ناشی از خرابی آن جلوگیری کرد. در ادامه به معرفیِ ده مورد از مهم ترین روش های پیشگیری از خراب شدن باتری خودرو می پردازیم.
- بررسی و نگهداری منظم: اولین قدم برای حفظ سلامت باتری، چکاپ دوره ای و منظم آن است. بازرسی بصری باتری به منظور بررسی خوردگی، ترک خوردگی و نشت اسید، از جمله اقدامات اولیه ای است که باید به طور مرتب انجام شود. به علاوه، تمیز کردن پایانه های باتری و چک کردن سطح الکترولیت (در باتری های اسیدی) از دیگر مواردی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
- شارژ صحیح: باتری ها باید به طور صحیح و در زمان های مناسب شارژ شوند. از شارژ بیش از حد یا دیر هنگام شارژ کردن باتری به شدت خودداری کنید. بهترین زمان برای شارژ باتری، زمانی است که خودرو برای مدت طولانی خاموش است و از آن استفاده نمی شود. همچنین، استفاده از شارژر مناسب و با کیفیت نیز در حفظ سلامت باتری موثر است.
- خاموش کردن تجهیزات الکتریکی غیر ضروری: هنگامی که از خودرو استفاده نمی کنید، تمامی تجهیزات الکتریکی غیر ضروری مانند چراغ ها، رادیو و سیستم تهویه مطبوع را خاموش نمایید؛ زیرا روشن ماندن این تجهیزات می تواند باعث تخلیه تدریجی باتری و کاهش عمر مفید آن شود.
- محافظت از باتری در برابر سرما و گرما: همان طور که در این مطلب بررسی شد؛ باتری ها در برابر سرما و گرما حساس هستند. قرار گرفتن باتری در معرض حرارت و برودت شدید می تواند به طور قابل توجهی عمر آن را کوتاه کند. تا حد امکان، خودرو را در سایه یا پارکینگ مسقف پارک نموده و از قرار دادن آن در معرض تابش مستقیم نور خورشید یا هوای بسیار سرد خودداری کنید.
- استفاده از باتری مناسب: در هر شرایطی بهتر است از باتری ای استفاده کنید که با نوع خودرو و شرایط آب و هوایی محل سکونت تان کاملا سازگار و هماهنگ باشد. باتری ها در انواع مختلف (با ولتاژ، آمپر، مدل و برند مختلف) در بازار موجود هستند که هر راننده باید با توجه به نیازهای شخصی و مشخصات فنی خودرو و همچنین مشورت گرفتن از افراد متخصص؛ بهترین باطری را برای ماشین خود برگزیند.
- بررسی و تعمیر سیستم برق خودرو: مشکلات سیستم برق خودرو می تواند به تخلیه باتری و خرابی آن منتهی شود. به طور مرتب سیستم برق خودرو را توسط یک متخصص بررسی کنید تا از سلامت دینام، استارت، سیم کشی و سایر اجزای مهم و کلیدیِ آن اطمینان حاصل کنید.
- استفاده از باتری یدک: در سفرهای طولانی یا در مواقعی که احتمال خرابی باتری وجود دارد، از یک باتری یدک سالم به عنوان منبع تغذیه کمکی استفاده نمایید. این کار به شما کمک می کند تا در صورت بروز مشکل، بدون نیاز به یدک کشی یا تعویض باتری، به مسیر خود ادامه دهید.
- تعویض باتری به موقع: باتری ها عمر محدودی دارند و پس از مدت زمانِ (تقریبا) مشخصی فرسوده شده و از کار می افتند. به طور کلی، عمر مفید باتری های خودرو بین 3 تا 5 سال می باشد؛ بنابراین بهتر است پس از گذشت این مدت، حتما نسبت به تعویض باتری با نمونه جدید و مناسب اقدام کنید.
- استفاده از روش های احیا: در برخی موارد، با استفاده از روش های احیا کننده می توان عمر باتری های فرسوده را تا حدی افزایش داد. برخی از پر استفاده ترینِ این روش ها شامل شارژ و دشارژ کنترل شده باتری و افزودن موادِ شیمیایی خاص به الکترولیت (در باتری های اسیدی) می شوند.
- توجه به علائم هشدار: توصیه می شود به علائم و نشانه هایی که هشدار دهنده خرابی باتری هستند (مانند ضعف در روشن شدن موتور، دیر روشن شدن، کم نور شدن چراغ ها و افزایش صدای استارت و …) توجه لازم را داشته باشید. مشاهده هر یک از این علائم (و دیگر نشانه هایی که در بخش قبلی معرفی شد) می تواند بیان گرِ مشکل در باتری باشد و باید برای بررسی و رفع آن اقدامات لازم را انجام داد.
با رعایت این چند راهکار علمی و کاربردی قادر خواهید بود عمر باتری خودروی خود را تا حد زیادی افزایش داده و از خرابی ناگهانی آن جلوگیری کنید. به علاوه، با انجام چکاپ های دوره ای و تعمیرات به موقع این امکان را دارید تا از صرف هزینه های اضافی در آینده نیز پیشگیری نمایید.
تذکر: چنانچه به مبحث تعمیر سیستم های برقی و مکانیکی ماشین علاقه مند هستید؛ آموزشگاه فن و کار دوره های کاربردی دیگری از جمله دوره های آموزش مکانیک خودرو، تعمیرات ایسیو، نصب دزدگیر و ضبط و باند ماشین و …که شرکت در آن ها می تواند تجربه یادگیری بسیار سودمندی برای شما باشد، نیز برگزاری می کند.
