آدرس: تهران - میدان انقلاب - روبروی سینما بهمن - نبش خیابان منیری جاوید - آموزشگاه فن و کار
کلید مدل تک پل، عنصری ساده اما کاربردی در سیستم های برق کشی ساختمان ها است که وظیفه قطع کردن و وصل نمودن جریان برق در یک مدار الکتریکی را بر عهده دارد. در این نوشته به بررسی نحوه سیم کشی و بستن کلید تک پل و مدار و نقشه آن، اجزای تشکیل دهنده این کلید و نحوه کارکرد آن می پردازیم.
بدون شک؛ کلید تک پل عنصری حیاتی و غیر قابل حذف در تاسیسات و کابل کشی الکتریکی ساختمان ها است و به همین دلیل؛ درک مشخصات فنی و نحوه عملکرد و روش سیم کشی و بستن این مدل کلید با توجه به نقشه های تخصصی، برای هر فردی که با برق کاری اماکن سر و کار دارد و یا می خواهد در آینده وارد این حیطه شغلی شود، ضروری است. در این مقاله آموزشگاه فن و کار قصد داریم به تشریح تخصصی کلیدهای نوع تک پل و دانش تخصصی مربوط به آن ها بپردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب :
کلید مدل تک پل، عنصری ساده اما کاربردی در سیستم های برق کشی ساختمان ها است که وظیفه قطع کردن و وصل نمودن جریان برق در یک مدار الکتریکی را بر عهده دارد. در این بخش، به بررسی اجزای تشکیل دهنده این کلید و نحوه کارکرد آن می پردازیم.
با فشردن دکمه کلید، مکانیزم داخلی آن به حرکت در می آید. این حرکت، سبب قطع یا وصل شدنِ مسیر جریان برق بین ترمینال ها می شود. در حالت خاموش، دکمه کلید به سمت بالا قرار دارد و جریان برق قطع است. با فشردن دکمه، فنر داخلی فشرده شده و مکانیزم به سمت پایین حرکت می کند. در این حالت، مسیر جریان برق بین ترمینال ها وصل شده و لامپ یا وسیله برقی که کلید تک پل به آن متصل است؛ روشن می شود.
این نوع کلیدها در مدل های بسیار مختلفی تولید گشته و روانه بازارهای داخلی و بین المللی می شوند که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خودشان را دارند. در ادامه، به معرفی برخی از رایج ترین انواع کلیدهای تک پل و کارکرد هر کدام می پردازیم:
این نوع کلید ساده ترین نوع کلید تک پل است که با فشار دادن دکمه آن، مدار الکتریکی قطع و وصل می شود. از کلیدهای تک پل دستی در اماکن مسکونی و تجاری و صنعتیِ گوناگون مانند منازل، ادارات، کارخانه ها و … برای روشن و خاموش کردن وسایل و تجهیزاتی از جمله لامپ ها، پنکه ها، لوازم برقی و … استفاده می شود.
این مدل کلید شبیه به کلید تک پل دستی است، اما با این تفاوت که برای قطع و وصل کردنِ مدار الکتریکی نیازی به فشار مداوم دکمه آن نیست. با فشار دادن دکمه کلید، مدار قطع و وصل می شود و با رها کردن دکمه، به حالت اولیه خود باز می گردد. کلیدهای تک پل نوع فشاری در مکان هایی نظیر راه پله ها، پارکینگ ها و … (که لازم است لامپ ها به سرعت روشن و خاموش شوند) مورد استفاده قرار می گیرند.
این نوع کلید دارای یک مدل تایمر اختصاصی است که زمان قطع و وصل مدار الکتریکی را می توان با استفاده از آن تنظیم نمود. کلیدهای تک پل خودکار در مکان هایی مانند آکواریوم ها، سیستم های آبیاری و … به کار گرفته می شوند که روشن و خاموش کردن لامپ ها یا سایر لوازم برقی باید در زمان های خاص و مشخصی انجام شود.
این مدل کلید شبیه به کلید تک پل خودکار است، اما با این تفاوت که به جای تایمر، از یک رله برای قطع و وصل مدار الکتریکی در زمان های ویژه و منحصر به فرد استفاده می کند. از کلیدهای تک پل با تایمر در مکان هایی از قبیل تابلوهای تبلیغاتی، چراغ های راهنمایی و رانندگی و … استفاده می شود.
این نوع کلید مجهز به یک حس گر حرارتی است که با افزایش دمای محیط اطراف، قادر است به شیوه ای موثر و مطمئن، مدار الکتریکی را قطع کند. کلیدهای تک پل با حس گر حرارتی در مکان هایی مانند موتورخانه ها، انبارها و … برای جلوگیری از آتش سوزی مورد استفاده قرار می گیرند.
این مدل کلید جدیدترین و به روز ترین نوع کلید تک پل است که برای قطع و وصل مدار الکتریکی از قدرت لمس استفاده می کند. کلیدهای تک پل لمسی به دلیل ظاهر زیبا و مدرنی که دارند، در بسیاری از مکان های مسکونی و تجاری لوکس و پیشرفته به کار گرفته می شوند.
علاوه بر مدل هایی که در بالاتر به توضیح مختصر آن ها پرداختیم، کلیدهای تک پل دیگری نیز در بازار وجود دارند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. از جمله این کلیدها می توان به کلیدهای تک پل با نور مخفی، کلیدهای ضد آب، کلیدهایی پل با قابلیت دیمر و … اشاره کرد.
در مدار کلید تک پل، دو سیم فاز و نول از جعبه فیوز به کلید و سپس به لامپ متصل می شوند. سیم فاز به پیچ برنجی کلید و سیم نول به طور مستقیم به لامپ وصل می شود. زمانی که کلید در حالت روشن قرار می گیرد، جریان برق از سیم فاز عبور کرده و از طریق کلید به لامپ می رسد و لامپ روشن می شود. در مقابل، زمانی که کلید در حالت خاموش قرار می گیرد، مسیر عبور جریان برق قطع شده و لامپ خاموش می شود.
نقشه فنی و مهندسی کلید تک پل، شِما یا نمایی گرافیکی از نحوه سیم کشی و اتصالات به کار رفته در این نوع کلید در مدار الکتریکی ساختمان است. این نقشه به برقکاران با هر سطحی از توانایی و مهارت کمک می کند تا سیم کشی این مدل کلیدها را به درستی و به شیوه ای استاندارد و بهینه انجام داده و از بروز خطرات احتمالی در آینده جلوگیری کنند.
در نقشه کلید تک پل، از نمادهای استانداردی برای نشان دادن اجزای مختلف مدار استفاده می شود که در ادامه شرح مختصری از آن ها را برای شما آورده ایم:
همانطور که در بخش بالا ذکر شد؛ در نقشه مدار کلید تک پل، سه سیم وجود دارد: سیم فاز و سیم نول و سیم ارت. سیم فاز سیم حامل جریان برق است و سیم نول سیم خنثی است که به زمین (ارت) متصل می شود و ما در قسمت بعدی به طور مفصل تر این موضوع را توضیح می دهیم.
بنا به نظر متخصصان؛ سیم کشی و بستن این مدل کلید در مقایسه با سایر تجهیزات الکتریکی ساختمان کار نسبتا آسانی است که می توان با کمی دقت و حوصله آن را به درستی انجام داد. در ادامه مراحلی که برای سیم کشی کلیدهای مدل تک پل باید طی کنید را به صورت مختصر برای شما آورده ایم:
اگر چه سیم کشی و بستن کلید تک پل، فعالیت نسبتا ساده ای به نظر می رسد، اما عدم رعایت نکات ایمنی در انجام این کار می تواند خطرات جانی و مالی را برای فرد برق کار و ساکنین ساختمان به دنبال داشته باشد. در این قسمت به بررسی نکات ایمنی که باید در روندِ سیم کشی و بستن کلید تک پل مورد توجه قرار گیرند؛ می پردازیم.
قبل از شروع کار:
در حین کار:
بعد از اتمام کار:
در پایان از شما خوانندگان محترم دعوت می کنیم برای یادگیری صفر تا صد روش سیم کشی و بستن انواع کلیدها (تک پل، دو پل، تبدیل و صلیبی) و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی اماکن؛ در دوره تخصصی آموزش برق ساختمان موسسه فن و کار شرکت نمایید. از دیگر دوره های مهم این مجموعه در زمینه برق کاری و سیستم های رفاهی و امنیتی می توان به کلاس های آموزش هوشمند سازی ساختمان ، آموزش نصب دوربین مدار بسته ، آموزش نصب دزدگیر اماکن و … اشاره کرد که لیست کامل آن ها در منوی سایت، بخش دپارتمان برق آورده شده است.
