تفاوت موتورسیکلت های کاربراتوری و انژکتوری

انژکتورها به عنوان سیستم تزریق سوخت موتورسیکلت‌ ها از سال 1980 روی موتورسیکلت ها سوار شدند و بعد از آن به سرعت در حال گرفتن جای موتورسیکلت‌های کاربراتوری هستند.

کاربراتورها و سیستم تزریق سوخت انژکتوری هر دو کار یکسانی را انجام می دهند، یعنی اختلاط سوخت و هوا در نسبت مناسب برای ایجاد احتراق مناسب.

اما کاربراتورها گزینه ای قدیمی و مکانیکی روی موتورسیکلت ها هستند و انژکتورها مدرن تر می باشند.

هر کدام نیز مزایا و معایب و طرفداران سرسخت خود را دارند.

در این بین آموزشگاه فن و کار در این مقاله بررسی می کند که هر کدام چگونه کار می کنند، چه تفاوت های اساسی با هم دارند و کدام یک برای شما مناسب تر هستند.

تفاوت های کلیدی موتور سیکلت های کاربراتوری و انژکتوری عبارتند از:

• موتور سیکلت های کاربراتوری: سیستم مکانیکی سنتی، ساده و قابل اعتماد، اما مستعد نوسانات عملکرد و نیازمند تنظیمات دستی.
• موتور سیکلت های انژکتوری: سیستم الکترونیکی مدرن، دقیق و کارآمد، اما پیچیده تر و گران تر.

مزایا و معایب کلی موتور سیکلت های کاربراتوری و انژکتوری نیز عبارتند از:

• موتور سیکلت های کاربراتوری:
  • مزایا: ارزان تر، ساده تر برای تعمیر، قابل تنظیم برای عملکرد سفارشی.
  • معایب: نوسانات عملکرد، مصرف سوخت کمتر، نیاز به تنظیمات دستی.
• موتور سیکلت های انژکتوری:
  • مزایا: عملکرد دقیق تر، مصرف سوخت بهتر، آلایندگی کمتر، نیاز به تنظیمات کمتر.
  • معایب: گران تر، پیچیده تر برای تعمیر، قابلیت تنظیم محدودتر.

حال سوال این است که با توجه به مزایا و معایب و تفاوت های بین این دو گزینه، موتورسیکلت کاربراتوری را انتخاب کنیم یا موتورسیکلت های انژکتوری؟

انتخاب بین موتور سیکلت های انژکتوری و کاربراتوری به نیازهای شما بستگی دارد.

مثلا اگر به دنبال سادگی، مقرون به صرفه بودن و قابلیت تنظیم هستید، سیستم سوخت رسانی کاربراتوری ممکن است انتخاب مناسبی باشد.

اما اگر به دنبال عملکرد دقیق، مصرف سوخت بهتر و آلایندگی کمتر هستید، سیستم تزریق سوخت انژکتوری گزینه بهتری خواهد بود.

در ادامه این مقاله، ما به طور عمیق تر به این دو سیستم می پردازیم و به شما کمک می کنیم تا تصمیم بگیرید کدام یک برای شما مناسب تر است.

فرقی نمی کند که یک موتورسوار باتجربه باشید یا این که تازه به دنیای هیجان انگیز موتورسواری قدم گذاشته باشید، این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع به شما کمک می کند تا مزایا و معایب و کارکردهای هر کدام را کامل بفهمید و درک کنید و انتخابی آگاهانه برای موتورسیکلت داشته باشید و تفاوت موتورسیکلت های کاربراتوری و انژکتوری را کاملا درک کنید.

برگزاری کلاس های آموزش تمامی شغل های مرتبط با تعمیرات خودرو دپارتمان اتومکانیک آموزشگاه فن و کار

تفاوت بین کاربراتور و سیستم انژکتوری در موتور سیکلت ها به زبانی کاملا ساده

می دانیم که کاربراتور به مخلوط هوا و سوخت کمک می کند تا وارد محفظه احتراق شود و همه اینها از طریق قطعات مکانیکی انجام می شود، ولی در سیستم تزریق سوخت انژکتوری دقیقا همین کار مخلوط کردن هوا و سوخت را با کمک سیستم الکترونیکی و سنسورها و تحت کنترل قطعه ای به نام ای سی یو انجام می دهد، نه از طریق قطعات مکانیکی.

همه این موارد چیزی بود که به زبان ساده تفاوت بین این دو سیستم را نشان می دهد و در ادامه مقاله به صورت جزئی تر به موضوع خواهیم پرداخت.

کاربراتور و نحوه عملکرد آن در موتور سیکلت

کاربراتور ابتدایی ترین و تا همین دهه 80 میلادی رایج ترین سیستم سوخت رسانی بود که در همه موتور سیکلت ها استفاده می شد.

اصلی ترین کار کاربراتور همانطوری که بالا نیز اشاره شد، مخلوط کردن سوخت و هوا به نسبت معین و تغذیه آن به محفظه احتراق است.

یعنی این دستگاه جریان هوا را به محفظه احتراق قطع می کند، سوخت را مخلوط کرده و به موتور می رساند. هنگامی که دریچه گاز موتور سیکلت فشرده می شود، جریان هوا به کاربراتور افزایش می یابد و باعث مکش هوا شده و انتقال سوخت افزایش یافته و در نتیجه شتاب موتور نیز افزایش می یابد.

کارکرد کاربراتور به این شکل است که می توانید آن را به عنوان لوله ای در نظر بگیرید که مخلوط هوا و سوخت را از یک سر به داخل سیلندر مکش می کند و یک فیلتر هوا به سر دیگر متصل است.

در وسط این لوله، ناحیه عبور هوا برای افزایش سرعت عبور هوا محدود شده است. این ناحیه کوچک یا بخشی از سیستم کاربراتور به نام ونتوری شناخته می شود که با افزایش سرعت هوا در ناحیه باریک، یک محفظه کم فشار ایجاد می شود که به نوبه خود کشیدن سوخت از جت قرار گرفته در نزدیکی ونتوری را از طریق مکش تسهیل می کند.

این پدیده با اصل برنولی مطابقت دارد که می گوید سرعت یک سیال که در اینجا هوا است از یک لوله می گذرد با فشار ایجاد شده توسط آن نسبت معکوس دارد.

یعنی هرچه هوا سریع تر حرکت کند فشار وارده از طرف آن به اجسام اطراف کمتر است.

مقدار هوای مکیده شده به کاربراتور نیز با یک سوپاپ در انتهای لوله متصل به سیلندر تعیین می شود و به عنوان سوپاپ دریچه گاز نامیده می شود که جریان هوا و سوخت را از طریق ورودی های دریچه گاز توسط موتورسوار کنترل می شود.

هنگامی که سوپاپ را فشار می دهید، دریچه باز شده و اجازه می دهد هوا از طریق کاربراتور جریان یابد و برعکس، زمانی که دریچه گاز به طور کامل به عقب برگردد، بسته می شود.

جت سوختی که در نزدیکی ونتوری قرار می گیرد، سوخت خود را مستقیما از مخزن سوخت از طریق یک محفظه شناور که مخزن کوچکی برای سوخت است، با یک سوپاپ شناور می گیرد که در صورت پر شدن سوخت، سوخت را قطع می کند و هنگامی که جت در حال کشیده شدن است، این عمل تکرار می شود.

سپس با مخلوط هوا و سوخت احتراق انجام می شود.

عملکرد کاربراتورها کاملا مکانیکی است و عملکرد آنها، کارکرد موتورسیکلت شما را تحت تاثیر مواردی مانند دمای هوا و موتور و سایر عوامل بیرونی قرار می دهد و برای همین است که وقتی که یک موتورسیکلت سرد را روشن کنیم، به راحتی روشن نمی شود و ساسات موتورسیکلت نسبت هوا به سوخت غنی را توسط موتور سوار می توان تنظیم کرد که پس از گرم شدن موتور، نیازی به ساسات نیست.

مزایا و معایب سیستم تزریق سوخت کاربراتوری در موتورسیکلت ها

مزایای کاربراتورها عبارتند از:

• کاربراتورها هزینه کمتری دارند.
• سیستم های کاربراتوری کارکرد ساده ای دارند.
• سیستم سوخت رسانی نوع کاربراتوری در موتورسیکلت به راحتی قابل تعمیر یا تعویض هستند.
• کاربراتورها به موتورسواران این امکان را می دهند که آن را مطابق با نیاز خود تنظیم کنند.
• با توجه به این که کاربراتورها در موتورها یکپارچه نیستند، یعنی جدا از موتور بوده و می توان آنها را بدون دست زدن به موتور به راحتی برای تعمیر و تعویض جدا کرد.

معایب کاربراتورها عبارتند از:

• دارای طراحی قدیمی و نه چندان کارآمدی هستند.
• اکثر کاربراتورها تاخیر کمی دارند که منجر به واکنش نسبتا کند دریچه گاز می شود.
• در نوع کاربراتوری سیستم سوخت رسانی مخلوط سوخت و هوا نوسان می کند و بر صافی موتور تاثیر می گذارد.
• قطعات کاربراتور مستعد ساییدگی و خرابی هستند که نیاز به تعویض بیشتری دارند.
• نسبت مخلوط هوا به سوخت ممکن است همیشه یکسان نباشد و باید مرتبا تنظیم شود.
• امکان ورود گرد و غبار به داخل محفظه کاربراتور و در نتیجه گرفتگی نیز وجود دارد.

سیستم تزریق سوخت انژکتوری و کارکرد آن

برخلاف کاربراتورها، یک سیستم تزریق سوخت انژکتوری به صورت مجموعه ای پیچیده از الکترونیک و حسگرها است.

برای کنترل دقیق جریان سوخت در سیستم انژکتوری سوخت توسط پمپی که در داخل باک نصب شده است خارج می شود، ولی در سیستم ‌های کاربراتوری سوخت از باک خارج می‌ شود.

همچنین در سیستم انژکتوری نازل تزریق سوخت مستقیما به داخل محفظه احتراق می رود و سوخت تحت فشار به خوبی مثل حالت غبار (اسپری مانند) و به صورت کاملا همگن در مورد سیستم های انژکتوری انجام می شود که این کار امکان احتراق بسیار کارآمد را فراهم می کند.

تامین سوخت در مورد انژکتوری از طریق یک مغز الکتریکی یا ECU کنترل می شود که دائما محاسبات پیچیده ای را در فرکانس بسیار بالا انجام می دهد تا بهترین مخلوط هوا و سوخت ممکن را ارائه دهد.

در موتورهای انژکتوری ECU ها بر اساس پارامترهای مختلف مثل دور موتور، موقعیت دریچه گاز، دمای موتور و…  هدایت می شود تا با هر بار مکش مقدار مناسبی از سوخت را برای کارآمدتر کردن احتراق تسهیل کند.

با تمام اجزای پیچیده، سیستم های انژکتوری وسیله ای بسیار دقیق تر برای تغذیه سوخت موتور است، بنابراین موتورسیکلت بهتر کار می کند.

هیچ موردی برای خفه کردن ذر این سیستم وجود ندارد که در صبح ‌های سرد مثل سیستم کاربراتوری روشن نشود و برای همین است که سیستم های انژکتوری مخصوصا جدیدا بسیار قابل اعتمادتر است و در کل بعید است که با سیستم سوخت خود مشکلی داشته باشید.

مزایای و معایب سیستم تزریق سوخت انژکتوری در موتورسیکلت ها

مزایای سیستم انژکتوری عبارتند از:

• مخلوط هوا و سوخت به صورت کاملا بهینه می باشد.
• سیستم انژکتوری احتراق تمیزتر و کارآمدتر را امکان پذیر می کند.
• پاسخ دریچه گاز خیلی سریعتر است.
• سیستم های انژکتوری دارای راندمان سوخت بهتر و قدرت بیشتر نسبت به سیستم های کاربراتوری هستند.
• انژکتورها معمولا خرابی کمتری دارند و بدون تعمیر و نگهداری هستند.
• با توجه به احتراق تمیزتر و کارآمدتر، راندمان سوخت یا مسافت پیموده شده بیشتر خواهد بود.

معایب انژکتورها عبارتند از:

• گران تر از کاربراتورها هستند که در صورت نیاز به تعویض دارای هزینه بیشتری خواهند بود.
• نمی‌ توان ویژگی هایی را به آن اضافه کرده و آن را سفارشی کرد، مگر اینکه نقشه‌ های ECU سفارشی را خودمان داشته باشیم و به صورت اختصاصی بسازیم که باز گرانتر تمام خواهد شد.

کدام بهتر است، موتورسیکلت کاربراتوری را انتخاب کنیم یا موتورسیکلت های انژکتوری را؟

با توجه به موارد گفته شده، آنچه واقعا موتورسیکلت کاربراتوری یا کاربراتور موتورسیکلت را از رده خارج می کند، بیشتر نگرانی های زیست محیطی است.

سیستم های انژکتوری پویا هستند و می ‌توانند به محدوده بسیار با دقت بالا در نسبت هوا به سوخت پایبند باشد تا به بهبود راندمان سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک کنند، در حالی که کاربراتورها با جت ‌های ثابت خود، آنقدرها دقیق یا سازگار نیستند.
این بدان معناست که گاز نسوخته بیشتری از اگزوز خارج می شود و دوده بیشتری دارند که مبدل کاتالیزوری را از بین برده و حتی زمانی که موتور سیکلت های کاربراتوری پارک شده‌ و درجا کار می کنند نیز بخارات گاز را پخش می‌کنند که با الزامات سختگیرانه انتشار گازهای گلخانه ‌ای امروزی تقریبا غیر ممکن است.
یعنی تولیدکنندگان موتور سیکلت ها به استفاده و کاربرد تزریق سوخت سیستم انژکتوری روی موتورها در کنار ایمنی و دقت بالا علاوه از زیان های محیط زیستی روی آورده‌اند.
اگر در حالت کلی موارد مهم و تفاوت مهم را دسته بندی کنیم، موارد و تفاوت های موتورسیکلت های کاربراتوری و انژکتوری عبارتند از:

• از نظر تطبیق پذیری محیط زیستی: کاربراتورها به تدریج کنار گذاشته می شوند زیرا نسبت به سیستم های انژکتوری آلاینده تر هستند.
• از نظر عملکردی: ECU به طور مداوم با توجه به شرایط، سرعت، شتاب و… محاسبات پیچیده ای کرده و کار می کنند تا بهترین عملکرد را برای موتور سیکلت ارائه دهند. به همین دلیل است که وقتی نوبت به تغییر دائمی دمای سوخت و فشار هوا می رسد، کاربراتورها با مشکل مواجه هستند.
• مسافت پیموده شده: سیستم های انژکتوری اندازه گیری دقیق تر سوخت و هوا را فراهم می کنند که در نتیجه عملکرد موتور بالا رفته و این کار منجر به مدیریت بهتر سوخت و مسافت پیموده شده بیشتری می شود.
• تعمیر و نگهداری: این نکته و مورد تنها موردی است که کاربراتور را در مقایسه با سیستم تزریق سوخت انژکتوری برتری می دهد. چرا که کاربراتورها را می توان به راحتی تعمیر یا تعویض کرد در حالی که سیستم های سوخت انژکتوری نیاز به هزینه های بالاتر برای تعمیر یا تعویض دارند.

آموزشگاه فن و کار با نظارت مستقیم سازمان فنی حرفه ای دوره جامع و کاربردی آموزش تعمیرات موتور سیکلت را در تعمیرگاههای اختصاصی و مجهز بصورت حرفه ای و تخصصی ویژه بازار کار برگزار می کند. در این دوره تعمیر انجین (موتور و سیلندر)، تعمیر سیستم برق، تعمیر قطعات تعلیق مثل کمک ها و کرپی و سرویس های دوره ای مثل تنظیم موتور و فیلر گیری و … را به صورت کاملا عملی یاد میگیرید.