آدرس: تهران - میدان انقلاب - روبروی سینما بهمن - نبش خیابان منیری جاوید - آموزشگاه فن و کار
آشنایی با انواع سیستم خنک کننده موتور سیکلت : تمام وسایل نقلیه ای که از سوخت بنزینی برای انجام فرآیند احتراق داخلی استفاده می کنند به منظور محافظت از موتور و قطعات به کار رفته در آن ها از گرمای شدید، به سیستم خنک کننده نیاز دارند. موتور سیکلت ها نیز دارای سیستم خنک کننده بوده و نقش مهمی در عملکرد صحیح موتور سیکلت دارد. در این مقاله ضمن تعریف سیستم خنک کننده موتور سیکلت و نحوه عملکرد آن، با انواع سیستم خنک کننده موتور سیکلت و مزایا و معایب استفاده از آن ها آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب :
سیستم خنک کننده موتور سیکلت به فرآیند تبرید هوا و به گردش درآوردن هوای بیرون از طریق سیلندر و سر سیلندر ها و تخلیه گرمای تولید شده توسط پره ها گفته می شود. سیستم خنک کننده موتور سیکلت، دمای موتور را به وسیله چرخش پمپ آب و گردش مایع خنک کننده به صورت ثابت نگه می دارد.
اگر علاقمند هستید بصورت حرفه ای و تخصصی شغل تعمیرات موتور سیکلت را یاد بگیرید در دوره آموزش تعمیرات موتور سیکلت آموزشگاه فن و کار که با 30% تخفیف در شهریه برگزار میکند نیز شرکت کنید.
سیستم های خنک کننده موتور سیکلت به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
سیستم های هوا خنک از رایج ترین سیستم های خنک کننده موتور سیکلت می باشد که از طریق هوا به خنک کردن موتور می پردازد. در موتور سیکلت ها برای بالا و پایین بردن پیستون و حرکت موتور، فرآیند احتراق انجام شده که بسیار داغ می باشد. به منظور جلوگیری از تغییر ساختار اجزای فلزی و در نتیجه خراب شدن موتور باید خنک سازی موتور سیکلت به طور صحیح انجام شود. فرایند خنک سازی موتور سیکلت ها از طریق باله یا برجستگی های روی موتور انجام شده و با عبور از باد طبیعی از روی سر سیلندر ها و سیلندر فرآیند خنک سازی موتور سیکلت ها تکمیل می شود. سیستم های هوا خنک به قطعات کمی برای انجام خنک سازی موتور نیاز دارند. انواع موتور سیکلت های دارای سیستم هوا خنک شامل دو دسته زیر هستند:
موتور سیکلت های بوبین خشک برای استفاده در درون شهر کاربرد داشته قادر به طی حداکثر 80 تا 100 کیلومتر بر ساعت می باشند. این موتور ها از هزینه تولید بسیار پایینی برخوردار بوده و به همان نسبت عمر آن ها بسیار کوتاه می باشد. موتور سیکلت های بوبین خشک در شرایط محیطی خاصی کار می کنند و در صورت بالا رفتن دما بیشتر از 40 درجه سانتی گراد معیوب شده و عملکرد عادی خود را از دست می دهند. به همین دلیل استفاده از این موتور سیکلت ها در مناطق جنوبی کشور توصیه نمی شود. هم چنین هزینه تعمیر و نگهداری موتور سیکلت های دارای بوبین خشک به نسبت بالا می باشد.
در موتور سیکلت های بوبین خشک برای خنک سازی موتور از سیستم های هوا خنک استفاده می شود.
موتور سیکلت های بوبین مایع از لحاظ عملکرد در شرایط دمایی دچار محدودیت نبوده و می توانند تا دمای 60 درجه به خوبی کار کنند. اما ممکن است با بالا رفتن دما دچار عیب شده و از کار بیفتند. یکی از مزیت های استفاده از موتور سیکلت های بوبین مایع، طی کردن مسیر نامحدود و مسیر های برون شهری می باشد. این موتور سیکلت ها نسبت به نمونه بوبین خشک طول عمر بیشتری داشته و هزینه عیب یابی و نگهداری آن ها چندان زیاد نیست.
سیستم های هوا خنک موتور سیکلت ها دارای عملکرد آسان بوده و به سادگی انجام می شود. سیستم های هوا خنک از قطعات بسیار کمی استفاده کرده و تنها باله ها مورد استفاده قرار می گیرند. این مورد باعث می شود در صورت خرابی این سیستم، تعداد قطعات کمتری نیاز به عیب یابی و تعمیر دارند. در نتیجه هزینه سرویس و نگهداری آن ها به نسبت کاهش می یابد.
یکی از مزایای سیستم های هوا خنک، تسریع روند گرم شدن موتور بوده به طوری که نیازی به منتظر ماندن مدت طولانی برای به گردش در آمدن مایع خنک کننده نمی باشد.
همچنین این مطلب را بخوانید ” علت بیش از حد گرم شدن انجین موتور “
کارایی سیستم های هوا خنک نسبت به نمونه های مشابه کارایی کمتری داشته و این موضوع باعث گرم شدن بیش از اندازه موتور خودرو و در نتیجه صرف هزینه زیاد برای تعمیر آن می باشد. همان طور که گفته شد تنها قطعه درگیر در خنک سازی موتور سیکلت به روش هوا خنک باله های موتور بوده که باعث سادگی آن می شود. اما باید به این نکته توجه کرد که در صورت وارد شدن ضربه و شکستن باله های موتور نیاز به تعویض سیلندر و سر سیلندر شده و فرایند تعمیر را پیچیده می کند.
سیستم های خنک سازی با مایعات مشابه سیستم های هوا خنک کار کرده و به دلیل عدم وجود باله و وجود رادیاتور در قسمت جلویی بلوک موتور دارای عملکرد متفاوتی می باشند. سیستم های خنک سازی با مایعات دارای کارکرد پیچیده ای بوده و قادر به تحمل دمای بالا تا 100 درجه سانتی گراد می باشند. عضو اصلی در سیستم های خنک سازی با مایعات، مسیر هایی به نام جلیقه آبی بوده که در قسمت داخلی موتور و نزدیک به سیلندر ها قرار دارند. رادیاتور و مخزن متصل به این مسیر ها نقش اساسی در روند خنک سازی موتور سیکلت ها دارد.
محلول آب و ضد یخ از روکش های آب داخل موتور از طریق گردش پمپ آب به رادیاتور به رادیاتور برده شده و دوباره به موتور برگشت داده می شود. مایع خنک کننده از صفحات نازک روی رادیاتور عبور کرده و به وسیله باد طبیعی خنک می شود. فرآیند خنک سازی موتور به وسیله به گردش درآمدن مجدد مایع خنک کننده تکمیل می شود.
زمان خنک سازی موتور توسط ترموستات تشخیص داده می شود. ترموستات با اندازه گیری دمای موتور، باعث عبور مایع خنک کننده از روی موتور می شود. رادیاتور ها به عنوان پشتیبان در زمانی که فرایند خنک سازی سریع انجام نمی شود، نقش حیاتی دارند. مخزن با فراهم کردن خنک کننده اضافی از طریق فشار به انجام هر چه بهتر خنک سازی با مایعات کمک می کند.
موتور سیکلت هایی که دارای سیستم خنک سازی با مایعات هستند دارای عمر طولانی تری می باشند و برای استفاده شخصی به صرفه تر هستند. سیستم های خنک سازی با مایعات دارای دو نوع سیستم خنک سازی روغن و سیستم خنک سازی آبی می باشد.
سیستم خنک سازی روغن دارای دو نوع زیر می باشد:
به منظور خنک سازی موتور سیکلت ها در سیستم رادیاتور روغن و پایین آوردن دمای بالای موتور، یک رادیاتور کوچک در قسمت جلویی موتور قرار گرفته است. در این روش روغن داغ موتور خودرو وارد رادیاتور شده و با عبور هوا از بین پره های رادیاتور باعث کاهش دمای روغن می شود و دوباره به موتور بازگشت داده می شود. استفاده از روغن در سیستم رادیاتور روغن باعث می شود که با عبور جریان هوایی از روی رادیاتور، دمای روغن کاهش پیدا می کند. استفاده از سیستم رادیاتور روغن در موتور ها نسبت به خودرو به دلیل آثار زیست محیطی و هزینه تولید گسترش یافته است.
سیستم هوا-خنک روغن در موتور سیکلت هایی که به صورت استارتی می باشند مورد استفاده قرار می گیرند. کم شدن دمای روغن با عبور هوا از بین هد سینگ و خنک شدن سر سیلندر انجام می گیرد و از این روش به خنک سازی موتور سیکلت می پردازد.
سیستم های خنک سازی با مایعات با تنظیم دمای موتور پر کاربرد بوده و با کاهش دما موجب می شود فرد موتور سوار از گرم نشدن بیش از حد موتور اطمینان حاصل کند. هم چنین استفاده از موتور سیکلت های دارای سیستم های خنک سازی با مایعات به دلیل تحمل دمای بالا تر کاربرد گسترده تری دارد.
سیستم های خنک سازی آبی و روغنی نسبت به هوا خنک دارای اجزا و قطعات بیشتری بوده که باعث پیچیده شدن فرآیند عیب یابی و تعمیر می شود. در نتیجه هزینه تعمیر سیستم خنک کننده موتور سیکلت های با مایعات زیاد می باشد.
یکی از موارد مهم در سیستم های خنک سازی با مایعات پر کردن سطح مایع خنک کننده با آب یا روغن بوده که در صورت پر کردن بیش از حد آن باعث نشتی مایع خنک کننده می شود.
مجتمع فن و کار برگزار کننده دوره های مکانیکی مانند: آموزش مکانیک خودرو ، آموزش نقاشی خودرو ، آموزش برق خودرو ، آموزش صافکاری خودرو ، آموزش تعمیرات ایسیو و … می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های آموزشگاه تماس بگیرید.
